Van't Hoff faktörü (i) nedir (Tanecik sayısı)

0.01 molal \( K_3PO_4 \) sulu çözeltisinin 25 °C'taki osmotik basıncı 0.110 atm olarak ölçülmüştür. Buna göre bu çözelti için Van't Hoff faktörü (i) kaçtır? (R = 0.082 L·atm·mol⁻¹·K⁻¹)

💡 Osmotik basınç formülü kullanılarak i değeri hesaplanabilir.

• ➡️ Formül: \( \Pi = i \times M \times R \times T \) (Seyreltik çözeltilerde molalite (m) yerine molarite (M) yaklaşık olarak kullanılabilir. Bu soruda m ≈ M kabul edilebilir.)
• ➡️ Verilenler: \( \Pi = 0.110 \) atm, \( M \approx 0.01 \) mol/L, \( R = 0.082 \) L·atm·mol⁻¹·K⁻¹, \( T = 25 + 273 = 298 \) K
• ➡️ Denklemi kuralım: \( 0.110 = i \times 0.01 \times 0.082 \times 298 \)
• ➡️ Önce sabitleri çarpalım: \( 0.01 \times 0.082 \times 298 = 0.24436 \)
• ➡️ Hesaplayalım: \( 0.110 = i \times 0.24436 \) → \( i = \frac{0.110}{0.24436} \approx 0.45 \)

🚨 Bu sonuç beklenenden (i=4) oldukça düşüktür. Bu durum, çözeltinin ideal davranmamasından veya ölçüm/veri yaklaşımından kaynaklanıyor olabilir. Sorunun amacı formülü uygulamaktır. Pratikte \( K_3PO_4 \) için i değeri 4'e yakın olmalıdır (\( K_3PO_4 \rightarrow 3K^+ + PO_4^{3-} \)).

✅ Hesaplanan değer: ~0.45