Soru:
Aniline, seyreltik HCl (hidroklorik asit) çözeltisi eklendiğinde gözlemlenen olayı ve gerçekleşen kimyasal reaksiyonun denklemini yazınız.
Çözüm:
💡 Anilin bir bazdır ve asitlerle reaksiyona girerek tuz oluşturur.
- ➡️ Gözlem: Başlangıçta suda çok az çözünen anilin sıvısı, seyreltik HCl eklendiğinde berrak bir çözelti oluşturarak çözünür.
- ➡️ Reaksiyon Mekanizması: Anilindeki amino grubunun (-NH₂) azot atomu, bir proton (H⁺) alıcısı (baz) olarak davranır. HCl'den gelen H⁺ iyonu, azotun ortaklanmamış elektron çifti ile bağ yapar.
- ➡️ Kimyasal Denklem:
C₆H₅NH₂ (s) + HCl (suda) → C₆H₅NH₃⁺Cl⁻ (suda)
Bu reaksiyonla birlikte anilin hidroklorür veya fenilamonyum klorür adı verilen bir anyon tuzu oluşur. İyonik yapıda olduğu için suda çok iyi çözünür.
✅ Sonuç: Anilin, HCl ile reaksiyona girerek suda çözünebilen anilin hidroklorür tuzunu oluşturur. Gözlemlenen olay, bulanık olan karışımın berrak bir çözeltiye dönüşmesidir.