Çözümlü Örnek 2
Soru:
2-Siklohekzanol bileşiği yükseltgendiğinde hangi organik ürün oluşur? Ürünün yapısal formülünü çiziniz ve adlandırınız.
Çözüm:
💡 Siklohekzanol, halkaya bağlı bir -OH grubu içerir. Öncelikle bu alkolün sınıfını belirlemek çok önemlidir.
- ➡️ Adım 1: Alkolün Sınıfını Belirleme
Siklohekzanol'un formülü \( C_6H_{11}OH \) şeklindedir. -OH grubunun bağlı olduğu karbon atomu, iki tane \( -CH_2- \) grubuna (bir sikloheksil halkasına ait) bağlıdır. Bir karbon atomuna iki alkil grubu bağlı olduğu için bu bir ikincil (2°) alkoldür.
- ➡️ Adım 2: İkincil Alkollerin Yükseltgenme Ürünleri
İkincil alkoller, yükseltgenme tepkimesi sonucunda keton oluşturur. Reaksiyon bu noktada durur, çünkü ketonlar daha ileri yükseltgenmezler (C-C bağları kırılmadığı sürece).
- ➡️ Adım 3: Ürünün Belirlenmesi ve Adlandırılması
Siklohekzanol yükseltgendiğinde, -OH grubunun bağlı olduğu karbon bir karbonil grubuna (\( C=O \)) dönüşür. Oluşan ürün siklohekzanon'dur. Yapısal formülü, sikloheksan halkasında bir oksijen atomunun çift bağla bağlandığı bir karbon içerir.
✅ Sonuç olarak, siklohekzanolün yükseltgenmesiyle oluşan ürün siklohekzanon'dur.