Soru:
Bir öğrenci, litosferi oluşturan kayaç türlerini ve bunların oluşum süreçlerini araştırıyor. Aşağıdaki kayaç türlerinden hangisi tortul kayaçlara bir örnek değildir?
- A) Konglomera
- B) Kalker
- C) Granit
- D) Kiltaşı
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için öncelikle tortul kayaçların nasıl oluştuğunu hatırlamalıyız. Tortul kayaçlar, daha önce var olan kayaçların aşınması, taşınması ve çökelme ortamlarında birikmesiyle oluşur.
- ➡️ Konglomera: Çakıl boyutundaki sedimentlerin doğal bir çimento ile birleşmesiyle oluşan bir tortul kayaçtır.
- ➡️ Kalker (Kireçtaşı): Genellikle denizel canlıların kabuklarının veya kimyasal çökelmelerin birikmesiyle oluşan bir tortul kayaçtır.
- ➡️ Kiltaşı: Kil boyutundaki tanelerin sıkılaşmasıyla oluşan bir tortul kayaçtır.
- ➡️ Granit: Magmanın yer kabuğunun derinliklerinde yavaş yavaş soğumasıyla (katılaşmasıyla) oluşan bir püskürük (magmatik) kayaçtır.
✅ Granit, tortul bir kayaç değil, magmatik bir kayaçtır. Dolayısıyla doğru cevap C şıkkıdır.
