Soru:
Amonyağın (\(NH_3\)) oksijen gazı (\(O_2\)) ile yanma reaksiyonu sonucu azot monoksit (\(NO\)) ve su (\(H_2O\)) oluşmaktadır. Bu reaksiyonu denkleştiriniz ve amonyaktaki azot atomunun yükseltgenme basamağındaki değişimi belirleyiniz.
Çözüm:
💡 Bu bir redoks reaksiyonudur. Amonyaktaki azotun yükseltgenme basamağını bulmak ve reaksiyonu denkleştirmek gerekiyor.
- ➡️ Adım 1: Yükseltgenme Basamaklarını Belirleme
\(NH_3\): Hidrojen +1 değerliklidir. \(x + 3(+1) = 0\) denkleminden \(x = -3\) bulunur. Azotun yükseltgenme basamağı -3'tür.
\(NO\): Oksijen -2 değerliklidir. \(x + (-2) = 0\) denkleminden \(x = +2\) bulunur. Azotun yükseltgenme basamağı +2'dir.
- ➡️ Adım 2: Reaksiyonu Denkleştirme
Reaksiyon: \(NH_3 + O_2 \rightarrow NO + H_2O\)
Azot ve oksijen atomlarını denkleştirmek için deneme yöntemi veya redoks yöntemi kullanılabilir. Amonyak ve azot monoksit için katsayı 4 alınır. Su için katsayı 6 alınır. Oksijen atomu sayısını sağlamak için \(O_2\)'nin katsayısı 5 olur.
\(4NH_3 + 5O_2 \rightarrow 4NO + 6H_2O\)
- ➡️ Adım 3: Yükseltgenme Değişimini Yorumlama
Azot, yükseltgenme basamağını -3'ten +2'ye çıkarmıştır. Bu, 5 elektron kaybettiği (yükseltgendiği) anlamına gelir.
✅ Denkleştirilmiş reaksiyon: \(4NH_3 + 5O_2 \rightarrow 4NO + 6H_2O\) ve Azot (N) yükseltgenmiştir (-3 → +2).
