Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "e-bilmek" kurallı birleşik fiilinin yazımı ile ilgili bir yazım yanlışı vardır?
- A) Bu kadar yükü tek başıma taşıyabilirim.
- B) Onu yarınki toplantıda görebilirsin.
- C) Bütün soruları tek tek cevaplayabilmiş.
- D) Bu eski bilgisayar ile çalışamıyabilirim.
Çözüm:
💡 e-bilmek fiili, bir olasılık veya yeterlilik bildirir ve daima bitişik yazılır. Olumsuzluk eki -ma/-me bu fiile geldiğinde, fiil ile "bilmek" yardımcı fiili arasına girer ve yine bitişik yazılır.
- ➡️ A şıkkı: "taşıyabilirim" -> taşı-(y)abilirim ✅ (Doğru)
- ➡️ B şıkkı: "görebilirsin" -> gör-ebilirsin ✅ (Doğru)
- ➡️ C şıkkı: "cevaplayabilmiş" -> cevapla-(y)abilmiş ✅ (Doğru)
- ➡️ D şıkkı: "çalışamıyabilirim" -> Burada olumsuzluk eki "-a" ile biten fiile eklenmiş. Doğrusu, "çalış-a-ma-y-abilirim" şeklinde olmalıdır. Ancak bu kullanım yerine genellikle "çalışmayabilirim" şeklinde, olumsuzluk ekinin fiil ile birleşik fiil arasında kalması gerekir. "Çalışamıyabilirim" ifadesi yanlıştır, doğrusu "çalışmayabilirim" olmalıdır. ❌ (Yanlış)
✅ Cevap: D şıkkıdır.
