📚 11. Sınıf Fizik 2. Dönem 1. Yazılı 1. Senaryo
11. sınıf fizik dersinin 2. dönem 1. yazılısına hazırlanırken, ilk senaryoya odaklanmak, sınavda karşılaşabileceğin soru tiplerini anlamana yardımcı olacaktır. Bu senaryoda genellikle şu konular üzerinde durulur:
- 🍎 Elektrik Alan ve Potansiyel: Elektrik yüklerinin oluşturduğu alan ve bu alanda potansiyel enerjinin nasıl değiştiği.
- ⚡ Sığa ve Kondansatörler: Sığanın ne olduğu, kondansatörlerin nasıl çalıştığı ve enerji depolama prensipleri.
- 🧲 Manyetizma: Mıknatısların özellikleri, manyetik alanın nasıl oluştuğu ve manyetik kuvvet.
- 🔄 Elektromanyetik İndüksiyon: Manyetik alan değişiminin elektrik akımı oluşturması, Faraday Yasası ve Lenz Yasası.
🍎 Elektrik Alan ve Potansiyel
Elektrik alan, bir elektrik yükünün etrafında oluşturduğu ve başka bir yüke kuvvet uygulayabilen alandır. Elektrik potansiyeli ise, birim yük başına düşen potansiyel enerjidir.
- ➕ Elektrik Alan (E): Birim yüke etki eden kuvvet olarak tanımlanır. Vektörel bir büyüklüktür.
- ➖ Elektrik Potansiyeli (V): Birim yükü sonsuzdan bir noktaya getirmek için yapılması gereken iş olarak tanımlanır. Skaler bir büyüklüktür.
- ⚡ Potansiyel Farkı (ΔV): İki nokta arasındaki potansiyel enerji farkıdır. Gerilim olarak da adlandırılır.
⚡ Sığa ve Kondansatörler
Sığa, bir kondansatörün elektrik yükü depolama yeteneğinin bir ölçüsüdür. Kondansatörler, elektrik enerjisini geçici olarak depolayan devre elemanlarıdır.
- 🔋 Sığa (C): Bir kondansatörün depolayabileceği yük miktarı ile potansiyel farkı arasındaki orandır. Birimi Farad'dır (F).
- 🔌 Kondansatörler: İki iletken plaka arasına yalıtkan bir malzeme (dielektrik) yerleştirilerek oluşturulur.
- 💡 Enerji Depolama: Kondansatörler, elektrik enerjisini elektrik alanında depolarlar. Depolanan enerji, sığa ve potansiyel farkının karesi ile doğru orantılıdır.
🧲 Manyetizma
Manyetizma, hareketli elektrik yüklerinin oluşturduğu bir olgudur. Mıknatıslar, manyetik alan oluşturabilen nesnelerdir.
- 🧭 Manyetik Alan (B): Hareketli bir yüke manyetik kuvvet uygulayan alandır. Vektörel bir büyüklüktür. Birimi Tesla'dır (T).
- 📍 Manyetik Kuvvet (F): Hareketli bir yüke manyetik alan tarafından uygulanan kuvvettir. Yükün hızı ve manyetik alanın yönüne bağlıdır.
- 🌍 Dünya'nın Manyetik Alanı: Dünya da bir mıknatıs gibi davranır ve çevresinde manyetik alan oluşturur. Bu alan, pusulaların çalışmasını sağlar.
🔄 Elektromanyetik İndüksiyon
Elektromanyetik indüksiyon, manyetik alan değişiminin bir iletken devrede elektrik akımı oluşturmasıdır. Bu olay, elektrik motorları ve jeneratörlerin temel çalışma prensibidir.
- ⚡ Faraday Yasası: Bir devrede oluşan indüksiyon elektromotor kuvveti (EMK), manyetik akı değişim hızı ile doğru orantılıdır.
- ⛔ Lenz Yasası: İndüksiyon akımının yönü, kendisini oluşturan manyetik akı değişimine karşı koyacak yöndedir.
- ⚙️ Elektrik Motorları: Elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren cihazlardır. Manyetik alan ve akım arasındaki etkileşimden yararlanırlar.
- 💡 Jeneratörler: Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren cihazlardır. Elektromanyetik indüksiyon prensibine göre çalışırlar.
Bu konuları dikkatlice çalışarak ve bol bol soru çözerek 11. sınıf fizik 2. dönem 1. yazılı sınavına en iyi şekilde hazırlanabilirsin. Başarılar!
