4. sınıf matematik oran-orantı (temel kavram) meb

Question

Oran orantı konusunu tam olarak anlayamıyorum. Özellikle de problem çözerken hangi sayıyı nereye yazacağımı karıştırıyorum. Bir de MEB'in kitabındaki örnekler biraz karmaşık geldi, daha basit bir şekilde anlatılabilir mi?

Answer 1

🍕 Oran Nedir? (Temel Kavram)

Oran, iki sayının karşılaştırılmasıdır. Genellikle bir kesir şeklinde ifade edilir. Örneğin, bir pizzayı 8 dilime böldüğümüzde, 1 dilimin tüm pizzaya oranı 1/8'dir.

⚽ Oran Örnekleri:

• 🍎 Sınıftaki Kız ve Erkek Öğrenci Sayısı: Bir sınıfta 10 kız ve 15 erkek öğrenci varsa, kızların erkeklere oranı 10/15 veya sadeleştirilmiş haliyle 2/3'tür.
• 🚗 Arabanın Gittiği Yol ve Harcanan Benzin: Bir araba 100 km yol gittiğinde 5 litre benzin harcıyorsa, harcanan benzin miktarının gidilen yola oranı 5/100 veya 1/20'dir.
• 🍰 Kek Tarifi: Bir kek tarifinde 2 su bardağı un ve 1 su bardağı şeker kullanılıyorsa, unun şekere oranı 2/1'dir.

⚖️ Orantı Nedir? (Temel Kavram)

Orantı, iki veya daha fazla oranın birbirine eşit olmasıdır. Eğer iki oran birbirine eşitse, bu bir orantı oluşturur. Örneğin, 1/2 = 2/4 bir orantıdır.

🎯 Orantı Çeşitleri:

• 🍇 Doğru Orantı: İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda artıyorsa veya biri azalırken diğeri de aynı oranda azalıyorsa, bu doğru orantıdır. Örneğin, ne kadar çok elma alırsak o kadar çok para öderiz.
• 🍋 Ters Orantı: İki çokluktan biri artarken diğeri aynı oranda azalıyorsa veya biri azalırken diğeri aynı oranda artıyorsa, bu ters orantıdır. Örneğin, bir işi ne kadar çok işçi yaparsa iş o kadar kısa sürede biter.

📝 Oran ve Orantı Problemleri Nasıl Çözülür?

Oran ve orantı problemlerini çözerken aşağıdaki adımları takip edebiliriz:

1. ✍️ Problemi Anlama: İlk önce problemi dikkatlice okuyup neyin sorulduğunu anlamalıyız.
2. 🔢 Oranları Kurma: Problemdeki verilenleri kullanarak oranları kurmalıyız.
3. ✖️ Orantı Kurma: Eğer orantı varsa, oranları birbirine eşitleyerek bir orantı kurmalıyız.
4. ❓ Bilinmeyeni Bulma: Orantıdaki bilinmeyeni bulmak için içler dışlar çarpımı yapabiliriz.
5. ✅ Kontrol Etme: Bulduğumuz cevabın mantıklı olup olmadığını kontrol etmeliyiz.

➕ Örnek Problem:

Bir çiftlikte 3 tavuk günde 6 yumurta veriyor. Aynı çiftlikte 9 tavuk günde kaç yumurta verir?

Çözüm:

Tavuk sayısı ile yumurta sayısı doğru orantılıdır. Yani tavuk sayısı arttıkça yumurta sayısı da artar.

Oranı kuralım: 3 tavuk / 6 yumurta = 9 tavuk / x yumurta

İçler dışlar çarpımı yapalım: 3 * x = 6 * 9

3x = 54

x = 18

Cevap: 9 tavuk günde 18 yumurta verir.