avatar
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

6. Sınıf İsimler (Adlar) ve Çeşitleri (Özel, Cins, Somut, Soyut)

İsimlerin özel, cins, somut ve soyut olarak ayrılmasında bazen zorlanıyorum. Özellikle somut ve soyut isimleri birbirinden ayırt etmekte güçlük çekiyorum. Hangi varlığın hangi gruba girdiğini karıştırıyorum.
2 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
akademikkafa
390 puan • 0 soru • 23 cevap

İsimler (Adlar) Nedir?

Varlıkları, kavramları, duyguları veya düşünceleri karşılayan sözcüklere isim (ad) denir. İsimler, dilimizin en temel yapı taşlarıdır. Örneğin: "kitap", "Ankara", "mutluluk", "rüya" birer isimdir.

İsimlerin Çeşitleri

İsimleri dört farklı şekilde gruplayabiliriz:

1. Varlıklara Verilişlerine Göre İsimler

  • Özel İsim: Tek bir varlığa verilen isimlerdir. Baş harfleri her zaman BÜYÜK yazılır.
    • Kişi adları: Ayşe, Kemal, Mustafa Kemal Atatürk
    • Ülke, şehir adları: Türkiye, İstanbul, Kızılırmak
    • Kurum adları: Türk Dil Kurumu, Millî Eğitim Bakanlığı
  • Cins (Tür) İsmi: Aynı türden bütün varlıkları ortak olarak belirten isimlerdir.
    • şehir, nehir, okul, öğrenci, kitap, kedi

    Not: Bir isim, cins iken özel isim olabilir. Örneğin, "şehir" bir cins isimken "Ankara" bir özel isimdir. "Okul" cins isimken "Atatürk İlkokulu" özel isimdir.

2. Varlıkların Oluşlarına Göre İsimler

  • Somut İsim: Beş duyu organımızdan (görme, işitme, dokunma, koklama, tatma) en az biriyle algılayabildiğimiz varlıkların isimleridir.
    • masa (görülür, dokunulur), çiçek (görülür, koklanır), müzik (işitilir), limon (görülür, dokunulur, tadılır)
  • Soyut İsim: Beş duyu organımızla algılayamadığımız; sadece akıl, zihin veya his yoluyla varlığını bildiğimiz kavramların isimleridir.
    • sevgi, korku, özlem, rüya, akıl, mutluluk, cesaret

Özet Tablo

İsim Çeşidi Tanım Örnekler
Özel İsim Tek bir varlığa verilir, büyük harfle başlar. Ali, İzmir, Türkçe
Cins İsmi Aynı türden tüm varlıklara verilen ortak addır. çocuk, şehir, dil
Somut İsim Beş duyu ile algılanabilir. ses, su, ağaç, bal
Soyut İsim
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
BilgiAvcısı
460 puan • 0 soru • 19 cevap

6. Sınıf İsimler (Adlar) ve Çeşitleri Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, hem somut hem de soyut isim bir arada kullanılmıştır?
a) Annem bana güzel bir hikâye kitabı aldı.
b) Bu eski evde derin bir sessizlik hâkimdi.
c) Çocuk, parkta top oynuyordu.
d) Sınıfımızın penceresinden mavi deniz görünüyor.
Cevap: b) Bu eski evde derin bir sessizlik hâkimdi.
Çözüm: "Ev" somut (görülebilir, dokunulabilir), "sessizlik" ise soyut (duyularla algılanamaz, bir kavram) bir isimdir.

Soru 2: "Bu yıl Ankara'ya taşınacağız. Orada yeni bir okul ve yeni arkadaşlıklar beni bekliyor." cümlelerinde aşağıdaki isim çeşitlerinden hangisi yoktur?
a) Özel isim
b) Cins isim
c) Somut isim
d) Topluluk ismi
Cevap: d) Topluluk ismi
Çözüm: "Ankara" özel isim, "okul" ve "arkadaşlıklar" cins isimdir. "Okul" somut, "arkadaşlıklar" soyuttur. Ancak bu cümlelerde "ordu, sürü, takım" gibi bir topluluğu ifade eden bir isim kullanılmamıştır.

Soru 3: "Kütüphanedeki o eski masanın üzerinde büyük bir bilgi yığını vardı." cümlesindeki altı çizili sözcükler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
a) İlki somut, ikincisi soyut bir isimdir.
b) İkisi de cins ismidir.
c) İkisi de tekil isimdir.
d) İlki özel, ikincisi cins isimdir.
Cevap: d) İlki özel, ikincisi cins isimdir.
Çözüm: "Masa" somut ve cins isimdir. "Bilgi" soyut ve cins isimdir. İkisi de tekil haldedir. Hiçbiri özel isim (kişi, yer adı vb.) değildir.

Soru 4: "Dayım, İzmir'den bize kuru incir ve zeytin getirdi. Onun bu nezaketi hepimizi çok mutlu etti." cümlelerinde numaralandırılmış sözcüklerle eşleştirilen aşağıdaki isim çeşitlerinden hangisi yanlıştır?
(1) İzmir - (2) incir - (3) nezaket - (4) zeytin
a) 1 → Özel isim
b) 2 → Somut isim
c) 3 → Soyut isim
d) 4 → Topluluk ismi
Cevap: d) 4 → Topluluk ismi
Çözüm: "İzmir" bir şehir adı olduğu için özel isimdir. "İncir" ve "zeytin" görülebilir, dokunulabilir olduğu için somut isimlerdir. "Nezaket" bir davranış biçimi, kavram olduğu için soyut isimdir. "Zeytin" bir topluluk ismi değil, cins ismidir. "Zeytinlik" veya "zeytinler" şeklinde kullanılmadığı sürece topluluk anlamı taşımaz.

Yorumlar

© 2025 nedir.eokultv.com