Ülkemizin Kaynakları ve Ekonomik Faaliyetler
Bir ülkenin ekonomisi, o ülkede bulunan doğal kaynaklar ve insanların bu kaynaklarla neler yapabildiğiyle, yani ekonomik faaliyetlerle doğrudan ilişkilidir. Ülkemiz, bu açıdan oldukça zengin bir coğrafyadır.
1. Doğal Kaynaklarımız Nelerdir?
Doğal kaynak, doğada kendiliğinden bulunan ve insanların ihtiyaçlarını karşılamak için kullandığı her şeydir. Başlıca doğal kaynaklarımız:
- Toprak: Tarım yapabilmemiz için en temel kaynağımızdır.
- Su: İçme suyu, tarımda sulama, balıkçılık ve enerji üretimi (HES'ler) için hayati öneme sahiptir.
- Madenler: Bor, krom, demir, bakır, linyit kömürü, mermer gibi yer altı zenginliklerimizdir.
- Ormanlar: Kereste, kağıt, mobilya üretiminin yanı sıra havayı temizler ve erozyonu önler.
2. Ekonomik Faaliyetler Nelerdir?
İnsanların geçimlerini sağlamak için yaptıkları işlere ekonomik faaliyet denir. Bunlar üç ana grupta toplanır:
- Tarım (Birincil Faaliyet): Toprağı işleyerek bitki yetiştirmek ve hayvan beslemektir. Buğday, fındık, pamuk, zeytin, çay yetiştiriciliği ve büyükbaş hayvancılık örnek gösterilebilir.
- Sanayi (İkincil Faaliyet): Ham maddeleri işleyerek yeni ve kullanılabilir ürünler elde etmektir. Un fabrikası (buğdayı una çevirir), dokuma fabrikası (pamuktan kumaş yapar), otomobil fabrikası buna örnektir.
- Hizmet (Üçüncül Faaliyet): Mal üretmez, insanlara ihtiyaç duydukları hizmeti sunar. Öğretmenlik, doktorluk, bankacılık, turizm, ulaşım ve ticaret bu gruba girer.
Kaynaklar ve Faaliyetler Arasındaki İlişki
Ekonomik faaliyetler, sahip olduğumuz kaynaklar sayesinde gerçekleşir. İşte bazı somut örnekler:
- Verimli Topraklar + Ilıman İklim → Tarım: Çukurova'nın verimli toprakları ve sıcak iklimi, pamuk tarımını mümkün kılar. Burada yetişen pamuk, daha sonra Adana'daki tekstil fabrikalarında işlenir (sanayi faaliyeti).
- Zengin Yeraltı Kaynakları → Madencilik ve Sanayi: Eskişehir'de çıkarılan bor madeni, bor sanayisinin; Zonguldak'taki taş kömürü ise demir-çelik sanayisinin temelini oluşturur.
- Denizler ve Tarihi Zenginlikler → Turizm: Antalya ve Muğla'nın deniz, kum, güneş ve tarihi kalıntıları, turizm (hizmet sektörü) faaliyetlerinin gelişmesini sağlamıştır. İnsanlar bu kaynakları görmek için gelir ve otellerde konaklar, yemek yer, rehber tutar.
- Ormanlar → Kereste Sanayii: Karadeniz'in gür ormanları, Kastamonu ve Düzce gibi illerde kereste ve mobilya fabrikalarının kurulmasına olanak tanımıştır.
Sonuç olarak; Bir bölgede hangi ekonomik faaliyetin gelişeceği, o bölgenin sahip