Akraba Evliliği Nedir?
Akraba evliliği, kan bağı olan kişiler arasında yapılan evliliktir. En yaygın olarak birinci dereceden kuzenler (amca, hala, dayı, teyze çocukları) arasında görülür. Bu durum, genetik açıdan bazı riskleri beraberinde getirir.
Genetik (Kalıtsal) Hastalıklar ve Akraba Evliliği
Her birey, anne ve babasından gelen gen çiftlerini taşır. Bazı genler, çekinik (resesif) olarak adlandırılan ve sadece iki kopya halinde bulunduğunda ortaya çıkan hastalıklara neden olabilir.
Akraba evliliklerinde risk artar çünkü:
- Akraba bireyler, aynı atalardan geldikleri için benzer gen yapısına sahip olabilirler.
- Eğer ailede çekinik bir hastalık geni varsa, bu genin iki akrabada da bulunma ve çocuğa geçme ihtimali akraba olmayanlara göre daha yüksektir.
Bu, aşağıdaki gibi bir formülle düşünülebilir:
Hastalığın ortaya çıkması için: Anne'den hastalık geni + Baba'dan hastalık geni → Hasta çocuk
Akraba evliliklerinde, her iki ebeveynde de aynı çekinik hastalık geninin bulunma olasılığı daha fazladır.
Akraba Evliliğinin Neden Olabileceği Hastalıklara Örnekler
- Fenilketonüri: Vücudun fenilalanin adlı maddeyi sindirememesi sonucu oluşur ve zihinsel geriliğe yol açabilir.
- Orak Hücreli Anemi: Alyuvarların orak şeklini alması ve vücuda yeterince oksijen taşıyamaması durumudur.
- Kistik Fibroz: Solunum ve sindirim sistemlerinde ciddi problemlere neden olan bir hastalıktır.
- Kas Hastalıkları
Önemli Uyarılar
- Akraba evliliği, kesinlikle hasta çocuk olacağı anlamına gelmez. Sadece risk artar.
- Akraba olmayan evliliklerde de çekinik genetik hastalıklar görülebilir, ancak bu risk daha düşüktür.
- Akraba evliliği yapacak çiftlerin, genetik danışmanlık almaları ve gerekli testleri yaptırmaları önerilir.
