🔢 Ondalık Gösterim: Temel Kazanımlar
Ondalık gösterim, kesirleri daha kolay ifade etmemizi ve anlamamızı sağlayan bir araçtır. Günlük hayatta sıklıkla karşılaştığımız ondalık sayılar, aslında kesirlerin farklı bir gösterimidir. Bu konuda temel kazanımlar şunlardır:
📍 Ondalık Sayıları Tanıma ve Okuma
- 🍏 Ondalık kısım: Virgülün sağında yer alan kısımdır. Bu kısım, bir bütünün kaç eş parçaya bölündüğünü ve kaçının alındığını gösterir.
- 🍎 Tam kısım: Virgülün solunda yer alan kısımdır. Bu kısım, kaç tane bütün olduğunu gösterir.
- 🍊 Okunuş: Ondalık sayılar okunurken önce tam kısım okunur, sonra "tam" kelimesi söylenir ve ardından ondalık kısım basamak değerleriyle birlikte okunur. Örneğin, 3,14 sayısı "üç tam yüzde on dört" şeklinde okunur.
📐 Ondalık Gösterimleri Kesirlerle İfade Etme
Ondalık gösterimleri kesirlerle ifade etmek için şu adımlar izlenir:
- 🍋 Payda: Ondalık kısımda kaç basamak varsa, 1'in yanına o kadar sıfır eklenerek payda oluşturulur. Örneğin, ondalık kısımda 2 basamak varsa payda 100 olur.
- 🥝 Pay: Virgül yokmuş gibi sayının tamamı paya yazılır.
- 🍇 Sadeleştirme: Elde edilen kesir, mümkünse sadeleştirilir.
Örnek: 0,25 ondalık gösterimini kesirle ifade edelim.
Ondalık kısımda 2 basamak olduğu için payda 100 olur. Virgül yokmuş gibi sayının tamamı 25 olduğundan pay 25 olur. Kesrimiz 25/100 olur. Bu kesri 25 ile sadeleştirirsek 1/4 elde ederiz.
🧮 Kesirleri Ondalık Gösterimlerle İfade Etme
Kesirleri ondalık gösterimlerle ifade etmek için payı paydaya bölebiliriz. Eğer payda 10, 100, 1000 gibi 10'un kuvveti şeklinde yazılabiliyorsa, kesri doğrudan ondalık gösterime çevirmek daha kolay olur.
- 🥑 Paydayı 10'un kuvveti yapma: Kesrin paydasını 10, 100, 1000 gibi sayılara genişletmek veya sadeleştirmek için uygun bir sayı ile çarpılır veya bölünür.
- 🍍 Ondalık gösterime çevirme: Payda 10'un kuvveti olduktan sonra, paydaki sayı virgülle uygun sayıda basamak sola kaydırılarak ondalık gösterim elde edilir.
Örnek: 3/5 kesrini ondalık gösterimle ifade edelim.
Paydayı 10 yapmak için kesri 2 ile genişletiriz. Kesrimiz 6/10 olur. Bu da 0,6 ondalık gösterimine eşittir.
➕ Ondalık Sayılarla Toplama ve Çıkarma İşlemi
- 🍉 Alt alta yazma: Ondalık sayılar toplanırken veya çıkarılırken, virgüller alt alta gelecek şekilde sayılar yazılır.
- 🍓 Boş basamakları tamamlama: Gerekirse, sayıların sonuna sıfırlar eklenerek basamak sayıları eşitlenir.
- 🥝 İşlemi yapma: Normal toplama veya çıkarma işlemi yapılır.
- 🍏 Virgülü yerleştirme: Sonuçta virgül, alt alta gelen virgüllerin hizasında yerleştirilir.
