Osmanlı Devleti'nde, toprağın işlenmesi ve üretimin sürekliliğini sağlamak amacıyla uygulanan, çiftçilerin toprağı terk etmesini engelleyen sistem hangisidir?
A) Tımar Sistemi
B) İltizam Sistemi
C) Mukataa Sistemi
D) Çiftbozan Vergisi
E) Avarız Vergisi
Merhaba sevgili öğrenciler, bu soruyu birlikte adım adım inceleyelim ve doğru cevabı bulalım:
Soru, Osmanlı Devleti'nde toprağın işlenmesi ve üretimin sürekliliğini sağlamak amacıyla uygulanan, çiftçilerin toprağı terk etmesini engelleyen sistemi sormaktadır. Şimdi seçenekleri tek tek değerlendirelim:
- A) Tımar Sistemi: Tımar sistemi, devlete ait arazilerin, hizmet karşılığında askerlere ve devlet görevlilerine verilmesi sistemidir. Bu sistemde amaç, hem askeri güç oluşturmak hem de toprağın işlenmesini sağlamaktır. Ancak, çiftçilerin toprağı terk etmesini doğrudan engelleyen bir unsur değildir.
- B) İltizam Sistemi: İltizam sistemi, devletin vergi toplama hakkını belirli bir bedel karşılığında kişilere devretmesidir. Bu sistem, vergi gelirlerini artırmayı amaçlar ancak çiftçilerin toprakla olan ilişkisini doğrudan düzenlemez.
- C) Mukataa Sistemi: Mukataa sistemi, devlete ait arazilerin doğrudan kiraya verilmesi yöntemidir. Bu sistemde de çiftçinin toprağı terk etmesini engelleyen bir mekanizma bulunmaz.
- D) Çiftbozan Vergisi: İşte aradığımız cevap bu! Çiftbozan vergisi, çiftçilerin toprağını mazeretsiz yere terk etmesi veya ekmemesi durumunda alınan bir vergidir. Bu vergi ile amaç, toprağın sürekli işlenmesini sağlamak ve üretimin devamlılığını korumaktır. Çiftçiler, bu vergiden kaçınmak için topraklarını işlemeye devam ederlerdi.
- E) Avarız Vergisi: Avarız vergisi, olağanüstü durumlarda (savaş, doğal afet vb.) toplanan bir vergidir. Bu verginin, çiftçilerin toprakla olan ilişkisiyle doğrudan bir ilgisi yoktur.
Gördüğümüz gibi, çiftçilerin toprağı terk etmesini engelleyen sistem Çiftbozan Vergisi'dir. Bu vergi, üretimin sürekliliğini sağlamak amacıyla konulmuştur.
Cevap D seçeneğidir.
