Osmanlı Devleti'nde, 19. yüzyılda gerçekleştirilen ve devletin modernleşme çabalarının önemli bir adımı olan, eğitim, yönetim ve askerî alanlarda düzenlemeler getiren reform hareketi hangisidir?
A) Islahat Fermanı
B) Sened-i İttifak
C) Tanzimat Fermanı
D) Kanun-i Esasi
E) I. Meşrutiyet
Bu soruyu çözerken Osmanlı Devleti'nin 19. yüzyıldaki modernleşme çabalarına odaklanmalıyız. Şıklardaki her bir seçeneği değerlendirerek doğru cevaba ulaşalım:
- A) Islahat Fermanı: Islahat Fermanı, 1856 yılında ilan edilmiş ve gayrimüslimlere yönelik haklar konusunda düzenlemeler getirmiştir. Temel amacı, Osmanlı Devleti'ndeki farklı din ve milletten olanların eşitliğini sağlamaktı. Ancak bu ferman, soruda bahsedilen eğitim, yönetim ve askeri alanlardaki geniş kapsamlı düzenlemeleri doğrudan içermemektedir.
- B) Sened-i İttifak: Sened-i İttifak, 1808 yılında padişah ile ayanlar arasında imzalanmış bir belgedir. Padişahın yetkilerini kısıtlayan ve ayanların gücünü tanıyan bir niteliğe sahiptir. Modernleşme çabalarıyla doğrudan ilişkili olsa da, eğitim, yönetim ve askeri alanlardaki reformları kapsamamaktadır.
- C) Tanzimat Fermanı: Tanzimat Fermanı, 1839 yılında ilan edilmiş ve Osmanlı Devleti'nde modernleşme sürecinin başlangıcı olarak kabul edilir. Eğitim, yönetim, askerlik, hukuk gibi birçok alanda önemli düzenlemeler getirmiştir. Devletin yeniden yapılandırılması ve modern bir devlet haline getirilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle sorudaki tanıma en uygun seçenektir.
- D) Kanun-i Esasi: Kanun-i Esasi, 1876 yılında ilan edilen ilk Osmanlı anayasasıdır. Meşrutiyet döneminin başlangıcını temsil eder ve devletin yönetim şeklini anayasal monarşi olarak belirler. Ancak, soruda bahsedilen eğitim, yönetim ve askeri alanlardaki reformların başlangıcı Tanzimat Fermanı ile olmuştur.
- E) I. Meşrutiyet: I. Meşrutiyet, 1876 yılında Kanun-i Esasi'nin ilanıyla başlayan ve meclisin açılmasıyla devam eden dönemdir. Bu dönemde de modernleşme çabaları sürmüş olsa da, reform hareketinin başlangıcı Tanzimat Fermanı'na dayanmaktadır.
Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda, Osmanlı Devleti'nde 19. yüzyılda eğitim, yönetim ve askeri alanlarda düzenlemeler getiren reform hareketi Tanzimat Fermanı'dır.
Cevap C seçeneğidir.
