Bir araç doğu yönünde 40 km/saat hızla 1 saat gidiyor, batı yönünde 60 km/saat hızla 1 saat gidiyor. Bu hareket için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Ortalama sürat 50 km/saattir
B) Ortalama hız 10 km/saattir
C) Ortalama hız 50 km/saattir
D) Ortalama sürat sıfırdır
Merhaba sevgili öğrenciler!
Bu soruyu çözerken öncelikle sürat ve hız kavramlarının farkını hatırlayalım. Sürat, alınan toplam yolu zamana bölerken bulunur. Hız ise yer değiştirmenin zamana bölünmesiyle bulunur. Şimdi adım adım soruyu çözelim:
- 1. Adım: Toplam Yolu Bulalım
- Araç doğu yönünde 40 km/saat hızla 1 saat gidiyor. Bu durumda aldığı yol: 40 km/saat * 1 saat = 40 km
- Araç batı yönünde 60 km/saat hızla 1 saat gidiyor. Bu durumda aldığı yol: 60 km/saat * 1 saat = 60 km
- Toplam yol: 40 km + 60 km = 100 km
- 2. Adım: Toplam Zamanı Bulalım
- Araç toplamda 1 saat + 1 saat = 2 saat hareket etmiştir.
- 3. Adım: Ortalama Sürati Bulalım
- Ortalama sürat = Toplam yol / Toplam zaman = 100 km / 2 saat = 50 km/saat
- 4. Adım: Yer Değiştirmeyi Bulalım
- Araç önce doğuya 40 km gitti, sonra batıya 60 km gitti. Bu durumda yer değiştirmesi: 60 km - 40 km = 20 km (Batı yönünde)
- 5. Adım: Ortalama Hızı Bulalım
- Ortalama hız = Yer değiştirme / Toplam zaman = 20 km / 2 saat = 10 km/saat (Batı yönünde)
Şimdi şıklara bakalım:
- A) Ortalama sürat 50 km/saattir (Doğru)
- B) Ortalama hız 10 km/saattir (Doğru ancak soruda yön belirtilmemiş bu yüzden ortalama hız yerine ortalama sürat sorulması daha uygun)
- C) Ortalama hız 50 km/saattir (Yanlış)
- D) Ortalama sürat sıfırdır (Yanlış)
Gördüğümüz gibi ortalama sürat 50 km/saat ve ortalama hız 10 km/saat'tir.
Cevap A seçeneğidir