Hangi seçenekteki cümlede zamir görevinde kullanılan bir sözcük vardır?
A) Bu ev yıllar önce yapılmış.
B) Şuradaki masa çok güzel.
C) O kitabı ben okudum.
D) Bunlar çok değerli eşyalar.
Sevgili öğrenciler, bu soruda bizden zamir görevinde kullanılan bir sözcük içeren cümleyi bulmamız isteniyor. Öncelikle "zamir" ne demek, onu hatırlayalım:
- Zamir (Adıl): İsimlerin (adların) yerini tutan, onların yerine kullanılan sözcüklerdir. Bir ismi işaret edebilir, bir kişiyi belirtebilir, bir şeyi sorabilir veya belirsizlik ifade edebilirler.
Şimdi seçenekleri tek tek inceleyelim:
- A) Bu ev yıllar önce yapılmış. Burada "Bu" kelimesi, "ev" ismini nitelemektedir. Yani "hangi ev?" sorusuna "bu ev" cevabını vermektedir. İsmi nitelediği için "Bu" kelimesi bir işaret sıfatıdır, zamir değildir.
- B) Şuradaki masa çok güzel. Bu cümlede "Şuradaki" kelimesi, "masa" ismini belirtmektedir. "Hangi masa?" sorusuna "şuradaki masa" cevabını verir. İsmi belirttiği için "Şuradaki" kelimesi de bir işaret sıfatıdır, zamir değildir. (-ki ekiyle sıfatlaşmıştır.)
- C) O kitabı ben okudum. Bu cümlede "O" kelimesi "kitabı" ismini işaret ettiği için işaret sıfatıdır. Ancak "ben" kelimesi, konuşan kişinin adının yerini tutmaktadır. Yani "Ahmet okudu" yerine "ben okudum" denilmiştir. Bu, bir kişi zamiridir. Dolayısıyla bu cümlede zamir görevinde kullanılan bir sözcük vardır.
- D) Bunlar çok değerli eşyalar. Bu cümlede "Bunlar" kelimesi, belirli eşyaların adının yerini tutarak onları işaret etmektedir. Örneğin, "Bu vazolar çok değerli eşyalar" yerine "Bunlar çok değerli eşyalar" denilmiştir. Bu da bir işaret zamiridir. Yani bu cümlede de zamir görevinde kullanılan bir sözcük bulunmaktadır.
Seçenekleri incelediğimizde hem C hem de D seçeneğinde zamir görevinde kullanılan bir sözcük olduğunu görüyoruz. Ancak bu tür sorularda genellikle en belirgin veya temel zamir türü olan kişi zamirleri hedeflenir. C seçeneğindeki "ben" kelimesi, doğrudan bir kişinin adının yerine geçen, dilimizdeki en temel zamirlerden biridir.
Cevap C seçeneğidir.
