Rüzgar aşındırması sonucu oluşan şekillerden biri olan yardanglar ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Sert kayaların hakim olduğu arazilerde oluşur
B) Yumuşak ve sert kayaçların ardışık olarak bulunduğu arazilerde oluşur
C) Sadece kıyı bölgelerde görülür
D) Rüzgar biriktirmesi sonucu oluşur
Merhaba arkadaşlar! Rüzgar aşındırmasıyla oluşan şekilleri anlamaya hazır mısınız? Yardanglar hakkında bilmeniz gerekenleri adım adım inceleyelim.
- Yardang Nedir? Yardanglar, rüzgarın aşındırma gücüyle şekillenen, uzun, sırt şeklinde yapılardır. Bu şekiller, özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde görülür.
- Nasıl Oluşur? Yardangların oluşumu için bazı özel koşullar gereklidir:
- Farklı Dirençteki Kayalar: En önemli koşul, arazide farklı dirençlere sahip kayaçların (hem yumuşak, hem de sert kayaların) yan yana bulunmasıdır. Rüzgar, yumuşak kayaçları daha kolay aşındırırken, sert kayaçlar daha dirençli kalır.
- Rüzgarın Sürekli Etkisi: Sürekli ve aynı yönden esen rüzgarlar, yumuşak kayaları aşındırarak aralarındaki sert kayaçları ortaya çıkarır. Bu sert kayaçlar, rüzgarın etkisiyle uzun sırtlar halinde şekillenir.
- Seçenekleri Değerlendirelim:
- A) Sert kayaların hakim olduğu arazilerde oluşur: Eğer arazi sadece sert kayalardan oluşsaydı, rüzgar aşındırması çok yavaş olurdu ve yardanglar oluşmazdı.
- B) Yumuşak ve sert kayaçların ardışık olarak bulunduğu arazilerde oluşur: İşte doğru cevap bu! Çünkü yardangların oluşabilmesi için farklı dirençteki kayaçların bir arada bulunması gerekiyor.
- C) Sadece kıyı bölgelerde görülür: Yardanglar genellikle iç bölgelerde, kurak ve yarı kurak iklimlerde görülür. Kıyı bölgelerinde görülme zorunluluğu yoktur.
- D) Rüzgar biriktirmesi sonucu oluşur: Yardanglar rüzgarın aşındırma (yani, malzemeyi taşıma ve uzaklaştırma) faaliyetleri sonucu oluşur, biriktirme değil.
Gördüğünüz gibi, yardangların oluşumu için en kritik faktör, farklı dirençteki kayaçların bir arada bulunmasıdır. Rüzgar, bu farklı dirençteki kayaçları aşındırarak o ilginç şekillerini ortaya çıkarır.
Cevap B seçeneğidir.