Soru:
Bir tarih öğrencisi, İlk Türk devletlerindeki yönetim yapısını araştırıyor. Aşağıdaki kavramlardan hangisi, hükümdarlık yetkisinin tanrısal kaynaklı olduğu ve hanedan üyelerinin bu yetkiyi taşıdığı inancını ifade eder?
- A) Kurultay
- B) İkili Teşkilat (Dual Sistem)
- C) Töre
- D) Kut Anlayışı
- E) Otağ
Çözüm:
💡 Bu soru, İlk Türk devletlerindeki yönetim anlayışının temelini oluşturan kavramları ayırt etmemizi istiyor. Adım adım ilerleyelim:
- ➡️ Kurultay: Devlet işlerinin görüşüldüğü danışma meclisidir. Hükümdarlık yetkisinin kaynağı değildir.
- ➡️ İkili Teşkilat: Ülkenin doğu ve batı olarak iki kanattan yönetilmesi sistemidir. Yönetim şekli ile ilgilidir, yetkinin kaynağı ile değil.
- ➡️ Töre: Yazılı olmayan hukuk kurallarıdır. Yönetimin dayandığı hukuki çerçevedir.
- ➡️ Kut Anlayışı: Hükümdarlık yetkisinin (kut'un) Gök Tanrı tarafından verildiği ve bu yetkinin kan yoluyla hanedan üyelerine geçtiği inancıdır. Soruda tanımlanan doğrudan bu kavramdır.
- ➡️ Otağ: Hükümdar çadırıdır, bir semboldür.
✅ Sonuç olarak, hükümdarlık yetkisinin tanrısal ve kalıtsal olduğu inancı Kut Anlayışı'dır. Doğru cevap D seçeneğidir.
