Soru:
Bir tarih öğrencisi, İlk Türk devletlerindeki yönetim yapısını araştırıyor. Aşağıdaki kavramlardan hangisi, hükümdarlık yetkisinin "tanrısal bir kaynaktan geldiği" inancını ifade eder?
- A) Kurultay
- B) İkili Teşkilat (Töliş)
- C) Tigin
- D) Kut
- E) Toy
Çözüm:
💡 Bu soru, İlk Türk devletlerindeki yönetim anlayışının temelini oluşturan kavramları bilmemizi istiyor. Adım adım ilerleyelim:
- ➡️ Kurultay: Devlet işlerinin görüşüldüğü meclistir. Hükümdarlık yetkisinin kaynağı değildir.
- ➡️ İkili Teşkilat: Devletin doğu ve batı olmak üzere iki kanattan (ülüş) oluşmasıdır. Yönetim şekli ile ilgilidir.
- ➡️ Tigin: Hükümdarın oğlu, yani prenstir. Bir unvandır.
- ➡️ Toy: Kurultay ile eş anlamlı olarak kullanılan, devlet meclisi veya şölen anlamına gelir.
- ➡️ Kut: Türk devlet geleneğinde, hükümdara tanrı tarafından verildiğine inanılan yönetme yetkisi ve gücüdür. Soruda tanımlanan kavram budur.
✅ Sonuç: Doğru cevap, hükümdarlık yetkisinin kutsal kaynağını ifade eden D) Kut'tur.
