Soru:
"Vilayet-i Sitte" kavramı Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 24. maddesinde geçmektedir. Bu kavramın anlamı ve bu madde kapsamındaki illerin ortak özelliği nedir?
Çözüm:
💡 Kavramın anlamını ve tarihsel arka planını analiz edelim.
- ➡️ İlk Adım: "Vilayet-i Sitte", Arapça kökenli bir tamlamadır. "Vilayet" eyalet/il, "Sitte" ise altı demektir. Yani "Altı Vilayet" anlamına gelir.
- ➡️ İkinci Adım: Bu altı vilayet; Erzurum, Van, Bitlis, Diyarbakır, Mamuretülaziz (Elazığ) ve Sivas'tır.
- ➡️ Üçüncü Adım: Bu illerin ortak özelliği, tarihsel olarak Ermeni nüfusun yoğun olarak yaşadığı bölgeler olmasıdır. İtilaf Devletleri, I. Dünya Savaşı'nda yaşanan olayları (Tehcir) bahane ederek, bu bölgelerde bir Ermeni yurdu oluşturma planlarını hayata geçirmek istemişlerdir.
- ➡️ Dördüncü Adım: Mondros'un 24. maddesi, işte bu planın ilk adımıdır. "Karışıklık" gerekçesi, bu planı uygulamak için bir kapı aralamaktadır.
✅ Sonuç: Vilayet-i Sitte, Doğu Anadolu'nun altı ilini ifade eder ve bu bölgeler, İtilaf Devletleri tarafından bir Ermeni devleti kurulması planlanan coğrafyadır.
