Soru:
Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 7. ve 24. maddeleri, İtilaf Devletleri'ne Anadolu'yu işgal etme yetkisi vermiştir. Bu iki madde arasındaki temel fark nedir?
- A) 7. Madde stratejik noktaları, 24. Madde ise belirli bir etnik plana dayalı bölgeyi hedefler.
- B) 7. Madde sadece İngiltere'yi, 24. Madde ise Fransa'yı ilgilendirir.
- C) 7. Madde geçici, 24. Madde kalıcı işgalleri öngörür.
Çözüm:
💡 Bu soru, maddelerin kapsam ve amaçlarını karşılaştırmalı olarak anlamamızı istiyor. Seçenekleri tek tek ele alalım.
- ➡️ İlk Adım - 7. Madde: "İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit edecek bir durumun ortaya çıkması halinde herhangi bir stratejik noktayı işgal edebileceklerdir." Bu madde genel ve belirsiz bir tehdit tanımı yaparak, tüm Anadolu'da istedikleri stratejik noktayı (liman, demiryolu, boğazlar vb.) işgal etme hakkı verir.
- ➡️ İkinci Adım - 24. Madde: Çok spesifik bir bölge olan Vilayet-i Sitte'yi (6 Doğu ili) hedefler. Amacı, bu bölgede bir Ermeni devleti kurulmasına zemin hazırlamaktır. Yani etnik/politik bir plana dayanır.
- ➡️ Üçüncü Adım - Seçenek Analizi: B şıkkı yanlıştır, çünkü her iki madde de tüm İtilaf Devletleri'ni bağlar. C şıkkı yanlıştır, çünkü ateşkes maddeleri doğası gereği "geçici"dir, kalıcılık antlaşmalarla belirlenir. A şıkkı ise doğrudur.
✅ Sonuç: Doğru cevap A seçeneğidir. 7. Madde genel ve stratejik işgallere kapı ararken, 24. Madde özel olarak Vilayet-i Sitte'de bir Ermeni devleti kurulması planına hizmet eder.
