Soru:
İlk Türk devletlerinde, "Toy" veya "Kurultay" adı verilen meclisler önemli kararların alındığı organlardı. Aşağıdaki ifadelerden hangisi Kurultay'ın işlevleri ve yapısı hakkında yanlış bir bilgi içermektedir?
- A) Hükümdarın başkanlık ettiği ve son sözü söylediği bir danışma meclisidir.
- B) Üyeleri arasında boy beyleri, komutanlar ve din adamları bulunurdu.
- C) Savaş, barış, vergi ve töre değişikliği gibi önemli konular burada görüşülürdü.
- D) Halkın doğrudan oylama yaparak karar aldığı, hükümdarın yetkisini sınırlayan demokratik bir parlamentodur.
Çözüm:
💡 Bu soruda, Kurultay ile ilgili yanlış olan seçeneği bulmamız isteniyor. Seçenekleri tek tek analiz edelim:
- ➡️ A Seçeneği: Kurultay genellikle hükümdarın başkanlık ettiği bir meclisti ve hükümdar danışılan görüşlerin ardından nihai kararı verirdi. Bu ifade doğrudur.
- ➡️ B Seçeneği: Kurultay'ın üyeleri (hatun, prensler, boy beyleri, komutanlar, devletin ileri gelenleri) geniş bir yelpazeden oluşurdu. Bu ifade de doğrudur.
- ➡️ C Seçeneği: Savaş, barış, antlaşma ve töre değişikliği gibi devletin en hayati meseleleri Kurultay'da görüşülürdü. Bu ifade doğrudur.
- ➡️ D Seçeneği: Kurultay demokratik bir parlamentodan ziyade, bir danışma meclisi niteliğindeydi. Halkın doğrudan oy kullandığı bir sistem değildi ve son karar hükümdara aitti. Bu nedenle hükümdarın yetkisini "sınırlayan" bir yapı olmaktan ziyade, onun kararını destekleyen bir organ olduğu söylenebilir. Bu ifade yanlıştır.
✅ Kurultay hakkında yanlış bilgi içeren seçenek D'dir.