Soru:
İlk Türk devletlerinde devlet yönetimi ile ilgili aşağıdaki kavramlar verilmiştir:
- Kut
- Kurultay
- İkili Teşkilat
Bu kavramlardan hangisi veya hangileri, Türk devlet geleneğinde "hükümdarlığın bir kişiye veya aileye özgü olmadığı, devletin millete ait olduğu" anlayışının bir göstergesi olarak değerlendirilebilir? Nedenini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, verilen kavramların hangisinin "milli egemenlik" fikriyle daha uyumlu olduğunu analiz etmemizi istiyor.
- ➡️ Kut: Hükümdarlığın tanrısal kaynaklı olduğu ve belirli bir hanedanla sınırlandığı anlayışıdır. Bu, yönetimin "millete ait" olduğu fikriyle tam örtüşmez.
- ➡️ İkili Teşkilat: Bu bir yönetim organizasyon modelidir. Yönetimin halka veya millete ait olduğuna dair doğrudan bir fikir vermez.
- ➡️ Kurultay: Bu meclise sadece hanedan üyeleri değil, aynı zamanda boy beyleri ve halkın ileri gelenleri de katılırdı. Bu durum, devlet işlerinde sadece kağanın değil, toplumun diğer kesimlerinin de söz sahibi olduğunu gösterir. Bu yapı, katılımcı bir yönetim anlayışının ve devletin milletle olan bağının somut bir göstergesidir.
✅ Sonuç olarak, "devletin millete ait olduğu" anlayışına en uygun kavram Kurultay'dır. Çünkü Kurultay, hükümdarın mutlak yetkisini sınırlayan ve halkın temsilcileri aracılığıyla yönetime katılmasını sağlayan bir kurumdur.