Soru:
Bir öğrenci, depremlerin oluşum mekanizmasını araştırıyor. Aşağıdaki kavramlardan hangisi, yer kabuğundaki kayaçların belirli bir deformasyon sınırını aşarak ani bir şekilde kırılması ve enerji boşalması sonucu oluşan sismik olayı ifade eder?
- A) Epirojenez
- B) Orojenez
- C) Faylanma (Rüptür)
- D) Volkanizma
- E) Erozyon
Çözüm:
💡 Bu soru, bir depremin temel tanımını ve oluşum sürecini anlamamızı istiyor. Adım adım ilerleyelim:
- ➡️ Birinci adım: Sorunun tanımını anlayalım. Soru, "ani kırılma ve enerji boşalması sonucu oluşan sismik olay"dan bahsediyor. Bu, bir depremin en temel tanımıdır.
- ➡️ İkinci adım: Seçenekleri inceleyelim. Epirojenez ve Orojenez kıta oluşumu ve dağ oluşumu gibi çok yavaş, uzun süreli jeolojik süreçlerdir. Volkanizma magmanın yeryüzüne çıkmasıdır. Erozyon ise yüzeyin aşınmasıdır. Hiçbiri ani bir enerji boşalmasını ifade etmez.
- ➡️ Üçüncü adım: Faylanma (Rüptür) ise, levha hareketleri nedeniyle kayaçlarda biriken gerilim enerjisinin, kayanın dayanım sınırını aşmasıyla ani olarak kırılması ve bu enerjinin sismik dalgalar halinde yayılması sürecidir. Bu tam olarak bir depremin tanımıdır.
✅ Sonuç olarak, doğru cevap C) Faylanma (Rüptür)'dür.