İç merkez (Hiposantr) nedir

Bir depremin iç merkezinden (hiposantr) yayılan dalgalar, farklı jeolojik katmanlardan geçer. A noktasındaki bir gözlemci, depremi 10:00:00'da hisseder. Depremin iç merkezinden yüzeydeki episantra (dış merkez) olan mesafe 40 km'dir. Eğer depremin odak derinliği 15 km ise, P dalgasının ortalama hızı \(V_p = 6.5 \ km/s\) olduğuna göre, dalganın hiposantrdan yola çıkış zamanı (T₀) nedir?

💡 Bu soruda, hiposantr-episantr arasındaki yatay mesafe (d=40 km) ve odak derinliği (h=15 km) verilmiş. Önce P dalgasının kat ettiği gerçek yolu (D) bulmalı, sonra hız ve varış süresini kullanarak yola çıkış zamanını hesaplamalıyız.

• ➡️ 1. Adım: Hiposantra Olan Gerçek Uzaklığı (D) Hesaplama
  Hiposantr, episantr ve istasyon arasında bir dik üçgen oluşur. Pisagor teoremi ile D'yi buluruz:
  \( D = \sqrt{d^2 + h^2} \)
  \( D = \sqrt{(40)^2 + (15)^2} \)
  \( D = \sqrt{1600 + 225} \)
  \( D = \sqrt{1825} \)
  \( D ≈ 42.72 \ km \)
• ➡️ 2. Adım: Yolculuk Süresini (t) Hesaplama
  Yol, hız ve zaman ilişkisini kullanırız: \( t = \frac{D}{V_p} \)
  \( t = \frac{42.72 \ km}{6.5 \ km/s} \)
  \( t ≈ 6.57 \ saniye \)
• ➡️ 3. Adım: Yola Çıkış Zamanını (T₀) Hesaplama
  Varış Zamanı (T) = 10:00:00
  Yolculuk Süresi (t) ≈ 6.57 s
  \( T_0 = T - t \)
  \( T_0 = 10:00:00 - 6.57 \ saniye \)
  \( T_0 = 09:59:53.43 \)

✅ Sonuç: Deprem dalgasının iç merkezden yola çıkış zamanı 09:59:53.43'tür.