Soru:
Musul sorununun Türkiye aleyhine sonuçlanmasında aşağıdaki gelişmelerden hangisinin daha az etkili olduğu söylenebilir?
- A) İngiltere'nin bölgedeki askeri ve siyasi gücü
- B) Milletler Cemiyeti'nin yapısı gereği İngiltere lehine karar vermesi
- C) Türkiye'de 1924'te çıkan Şeyh Said İsyanı
- D) Türkiye'nin modernleşme ve kalkınma hamlelerine öncelik verme ihtiyacı
- E) Yunanistan'ın Batı Trakya politikası
Çözüm:
💡 Bu soru, olayların nedensellik bağını ve göreli önemini değerlendirmeyi gerektirir. "Daha az etkili" olanı bulmalıyız.
- ➡️ A seçeneği çok etkilidir. İngiltere, o dönemin süper gücüdür ve askeri müdahale tehdidi ciddi bir baskı unsuru olmuştur.
- ➡️ B seçeneği çok etkilidir. Milletler Cemiyeti, İngiltere ve Fransa gibi devletlerin etkin olduğu bir yapıydı ve kararı İngiliz tezlerini destekler nitelikteydi.
- ➡️ C seçeneği çok etkilidir. İsyan, Türkiye'nin içeride ciddi bir güvenlik sorunu yaşadığını göstermiş, dış politikada elini zayıflatmış ve İngiltere'ye "Türkiye bölgeyi yönetemiyor" argümanını sunmuştur.
- ➡️ D seçeneği etkilidir. Türkiye, yeni kurulmuş bir devletti ve savaştan yeni çıkmıştı. Uzun bir savaşa girmek, modernleşme hamlelerini sekteye uğratabilirdi. Bu durum barışçıl bir çözüme yönelmede etkili olmuştur.
- ➡️ E seçeneği ise daha az etkilidir. Yunanistan'ın Batı Trakya politikası, Türkiye'nin Musul konusundaki tutumunu doğrudan ve belirleyici şekilde etkileyecek bir faktör değildir. Türkiye'nin Batı Trakya ile ilgili kaygıları olsa da, Musul meselesi temelde İngiltere ile olan bir anlaşmazlıktır ve bu sorunun çözümünde Yunanistan'ın doğrudan bir rolü yoktur.
✅ Diğer seçeneklere kıyasla, E seçeneğindeki gelişmenin etkisi daha azdır.
