Soru:
1926 Ankara Antlaşması'nın Musul sorununa getirdiği çözüm maddeleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
- A) Musul vilayeti, İngiliz mandası altındaki Irak'a bırakılacaktır.
- B) Irak, Musul petrollerinden elde ettiği gelirin %10'unu 25 yıl süreyle Türkiye'ye verecektir.
- C) Türkiye-Irak sınırı, Milletler Cemiyeti'nin belirlediği şekilde kabul edilecektir.
- D) Hakkâri'ye bağlı bazı küçük aşiretlerin yaşadığı bölgeler Irak'tan alınarak Türkiye'ye verilecektir.
- E) Türkiye ile Irak arasında iyi komşuluk ilişkileri geliştirilecektir.
Çözüm:
💡 Bu soru, 1926 Ankara Antlaşması'nın somut maddelerine hakim olmayı gerektirir. Antlaşmada olmayan maddeyi bulmalıyız.
- ➡️ A seçeneği, antlaşmanın temel maddesidir ve doğrudur.
- ➡️ B seçeneği, antlaşmanın ekonomik boyutunu oluşturan önemli bir maddedir ve doğrudur. (Ancak Türkiye bu hakkı 1928'de 500.000 İngiliz sterline peşin satmıştır.)
- ➡️ C seçeneği, antlaşmanın sınırla ilgili maddesidir ve doğrudur. Türkiye, Milletler Cemiyeti'nin 1925'te çizdiği sınırı kabul etmiştir.
- ➡️ D seçeneği ise yanlıştır. Ankara Antlaşması ile Türkiye'nin Irak'tan toprak kazandığına dair bir madde yoktur. Tam tersine, Misak-ı Milli'de vaat edilen bir toprak kaybedilmiştir. Bu madde antlaşmada yer almaz.
- ➡️ E seçeneği, antlaşmanın genel prensiplerinden biridir ve antlaşma metninde bu yönde bir taahhüt yer alır.
✅ Antlaşmada yer almayan madde D seçeneğidir.
