Soru:
2013 KPSS'de çıkmış bir sorudur: 1982 Anayasası’na göre, aşağıdakilerden hangisi Cumhurbaşkanının tek başına yapabileceği işlemlerden biridir?
- A) Anayasa Mahkemesi üyelerini seçmek
- B) Bakanlar Kuruluna başkanlık etmek
- C) Kanunları tekrar görüşülmek üzere TBMM’ye geri göndermek
- D) Yükseköğretim Kurulu (YÖK) üyelerini seçmek
- E) Genelkurmay Başkanını atamak
Çözüm:
💡 Bu soru, Cumhurbaşkanının "tek başına" yapabileceği, yani bir başka organın onayına ihtiyaç duymadan gerçekleştirebileceği işlemleri bilmemizi istiyor. 1982 Anayasası'na göre bu yetkiler "Cumhurbaşkanına vatan hainliği dışında tek başına yapabileceği işlemler" olarak tanımlanır.
- ➡️ A Şıkkı: Anayasa Mahkemesi üyelerini seçmek, Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı bir işlem değildir. Belirli sayıda üyeyi diğer yüksek mahkemelerden seçer.
- ➡️ B Şıkkı: 2017 değişikliğinden önce Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kuruluna "gerektiğinde" başkanlık edebilirdi ancak bu sürekli ve tek başına bir yetki değildi. Soru 2013 yılına aittir ve o dönemki haliyle bu, tek başına yapılan mutlak bir işlem olarak kabul edilmez.
- ➡️ C Şıkkı: Cumhurbaşkanı, bir kanunu, "tekrar görüşülmek üzere" TBMM'ye geri gönderme yetkisini tek başına kullanır. Bu, Anayasa'nın 89. maddesinde düzenlenmiş açık bir yetkidir.
- ➡️ D Şıkkı: YÖK üyelerini seçmek, Cumhurbaşkanının tek başına yapacağı bir işlem değildir. Üyelerin bir kısmını farklı kurumlar belirler.
- ➡️ E Şıkkı: Genelkurmay Başkanını atamak, Bakanlar Kurulunun teklifi ve Cumhurbaşkanının onayı ile olur. Tek başına bir işlem değildir.
✅ Doğru cevap, Cumhurbaşkanının tek başına kullanabildiği açık bir yetki olan C şıkkıdır.
