Soru:
Aşağıdaki dörtlük Mehmet Akif Ersoy'un "Çanakkale Şehitlerine" adlı şiirinden alınmıştır. Dörtlükteki "şüheda" ve "güzeran" kelimelerinin anlamlarını bularak, bu kelimelerin şiire olan katkısını açıklayınız.
Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş, asker!
Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer.
Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor Tevhid'i...
Bedr'in şühedası kadar, şanlı, şehid.
Can verir, cân alırsın, bu büyük güzeranda...
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için önce bilinmeyen kelimelerin anlamlarını bulmalı, ardından bu anlamların şiirde nasıl bir etki yarattığını düşünmeliyiz.
- ➡️ Şüheda: Bu kelime Arapça kökenli olup "şehitler" anlamına gelir. "Şehid" kelimesinin çoğuludur.
- ➡️ Güzeran: Bu kelime Farsça kökenli olup "geçim, yaşayış, ömür sürme" veya bu bağlamda daha uygun olarak "hayatın geçip gidişi, hayat sahnesi" anlamlarına gelir.
- ➡️ Katkı Analizi: "Şüheda" kelimesi, Bedir Savaşı'ndaki İslam'ın ilk şehitleriyle Çanakkale şehitlerini aynı kutsal mertebede birleştirerek dini ve tarihi bir derinlik katar. "Güzeran" ise, sıradan bir "hayat" kelimesinden daha etkileyici ve edebidir. Bu büyük ve tarihi olayın geçtiği "zaman dilimini" veya "hayatın o muazzam sahnesini" daha vakur ve ağırbaşlı bir dille ifade eder, şiirin ahengini ve estetiğini güçlendirir.
✅ Sonuç olarak, bu kelimeler şiirin dilini zenginleştirerek hem anlam derinliği hem de duygusal bir yücelik katmıştır.
