Soru:
Bir ölçme değerlendirme uzmanı, 8. sınıf fen bilimleri dersi için hazırlanan bir başarı testinin kapsam geçerliğini değerlendirirken aşağıdaki yöntemlerden hangisini kullanması en uygundur?
- A) Testi aynı öğrencilere iki hafta arayla uygulayarak puanlar arasındaki korelasyona bakmak
- B) Testteki soruların, öğretim programında belirtilen kazanımları ve konu alanlarını temsil etme derecesini uzman görüşüne başvurarak incelemek
- C) Test puanları ile öğrencilerin aynı dönemdeki proje ödev puanları arasındaki ilişkiyi hesaplamak
- D) Testin madde güçlük ve ayırt edicilik indekslerini hesaplayarak zorluk dağılımını kontrol etmek
Çözüm:
💡 Bu soru, kapsam geçerliğini sağlamak için kullanılan doğru yöntemi belirlememizi istiyor.
- ➡️ Kapsam geçerliği, bir testin ölçmeyi hedeflediği davranışların ve konu alanının ne kadar iyi temsil edildiği ile ilgilidir. Yani "test, tüm konuyu kapsıyor mu?" sorusuna cevap arar.
- ➡️ Seçenekleri inceleyelim:
- A) Bu seçenek "test-tekrar test" yöntemini anlatır ve bir güvenirlik (güvenilirlik) kanıtıdır.
- B) Bu seçenek, testin içeriğinin öğretim programındaki kazanımları temsil edip etmediğini alan uzmanlarına sorarak kontrol etmeyi içerir. Bu işleme "kapsam geçerliği için uzman görüşüne başvurma" denir ve doğrudan kapsam geçerliği için kullanılır.
- C) Bu seçenek, test puanları ile bir dış ölçüt arasındaki ilişkiyi inceler. Bu bir tür kriter geçerliği (uyum veya yordama) kanıtıdır.
- D) Bu seçenek, testin iç yapısını ve maddelerinin teknik özelliklerini inceler. Bu, daha çok test geliştirme sürecinde kullanılan ve güvenirliğe/geçerliğe dolaylı katkı sağlayan bir işlemdir, doğrudan kapsam geçerliği yöntemi değildir.
✅ Sonuç: Kapsam geçerliğini değerlendirmenin en uygun ve en doğrudan yolu, B seçeneğinde belirtilen "uzman görüşüne başvurma" yöntemidir.