Soru:
Türkiye'nin mutlak konumu, ülkenin matematik konumunu ifade eder ve aşağıdaki koordinatlar arasında yer alır:
- Kuzeyde: 42° Kuzey Paraleli
- Güneyde: 36° Kuzey Paraleli
- Batıda: 26° Doğu Meridyeni
- Doğuda: 45° Doğu Meridyeni
Bu mutlak konumun, Türkiye'nin iklim özellikleri üzerindeki en belirgin iki etkisi nedir?
Çözüm:
💡 Mutlak konum, bir yerin enlem ve boylam dereceleriyle ifade edilmesidir. Türkiye'nin 36° - 42° Kuzey paralelleri arasında yer alması, onun iklimi üzerinde doğrudan etkilidir.
- ➡️ Birinci Etki (Enlem): Türkiye, Orta Kuşak'ta (Ilıman Kuşak) yer aldığı için dört mevsim belirgin olarak yaşanır. Ekvator'a uzak olması, tropikal bir iklime sahip olmasını engeller. 36° - 42° K paralelleri arasında olması, yıllık ortalama sıcaklıkların ılıman değerlerde seyretmesine neden olur.
- ➡️ İkinci Etki (Özel Konum Faktörü ile Bağlantılı): Mutlak konum, ülkenin genel olarak Akdeniz iklim kuşağına girmesine zemin hazırlar. Bu enlemler, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz ikliminin tipik özelliklerinin görüldüğü bir kuşaktır. Ancak, bu etki yükselti ve denize göre konum gibi özel konum faktörleriyle şekillenir.
✅ Sonuç olarak, Türkiye'nin mutlak konumunun iklim üzerindeki en belirgin iki etkisi; dört mevsimin belirgin olarak yaşanması ve genel anlamda ılıman iklim kuşağı içinde yer almasıdır.
