Soru:
Türkiye'nin mutlak konumu, tarımsal ürün çeşitliliğini nasıl etkilemiştir? Aşağıdakilerden hangisi bu etkiye bir örnek olarak gösterilemez?
- A) Çay, turunçgil, muz gibi ürünlerin yetişme alanı kıyı bölgelerimizle sınırlıdır.
- B) Buğday, arpa gibi tahıllar ülkenin hemen her bölgesinde yetiştirilebilmektedir.
- C) Farklı enlemlere sahip olması, farklı iklim bölgelerinin oluşmasına ve buna bağlı olarak çok çeşitli tarım ürünlerinin yetiştirilmesine olanak sağlamıştır.
- D) Yer şekillerinin engebeli olması, tarımda makine kullanımını yaygınlaştırmıştır.
Çözüm:
💡 Bu soruda mutlak konumun (enlem) tarıma etkisi ile beşeri ve fiziki koşulların (yer şekilleri) etkisini birbirinden ayırt etmeliyiz.
- ➡️ Mutlak konum, bir yerin enlem ve boylam değerleridir. Türkiye'nin Orta Kuşak'ta ve farklı enlemlerde yer alması (A seçeneği), farklı sıcaklık ve yağış isteyen ürünlerin (çay, turunçgil, buğday gibi) yetişmesine imkan verir. Bu nedenle A, B ve C seçenekleri mutlak konumun tarıma olan etkisi ile doğrudan ilişkilidir.
- ➡️ D seçeneğinde ise "Yer şekillerinin engebeli olması" ifadesi geçmektedir. Yer şekilleri, Türkiye'nin özel konum özelliklerinden biridir. Engebeli araziler makine kullanımını zorlaştırır, yaygınlaştırmaz. Dolayısıyla bu durum mutlak konumun değil, özel konumun bir sonucudur.
✅ Sonuç olarak, mutlak konumun etkisine örnek olarak gösterilemeyecek ifade D seçeneğidir.
