Soru:
Türkiye, \( 26° - 45° \) Doğu boylamları arasında yer alır. Bu mutlak konum özelliğinin doğrudan bir sonucu olarak aşağıdakilerden hangisi gerçekleşir?
- A) Ülke içinde yerel saat farkları oluşur.
- B) Dağlar genellikle doğu-batı yönlü uzanır.
- C) Karadeniz kıyıları, Akdeniz kıyılarına göre daha fazla yağış alır.
- D) İç Anadolu Bölgesi'nde bozkır bitki örtüsü yaygındır.
Çözüm:
💡 Soru bize boylamın etkisini sormaktadır. Boylam, başlangıç meridyenine olan uzaklığı ifade eder ve temel olarak yerel saat farklarına neden olur.
- ➡️ A seçeneği: Doğrudan boylamın etkisidir. Dünya batıdan doğuya doğru döndüğü için, doğudaki bir noktada Güneş daha erken doğar ve batar. Türkiye'nin batı (26°D) ve doğu (45°D) uçları arasında 19°'lik boylam farkı vardır. Bu fark, \( 19 \times 4 = 76 \) dakika, yani 1 saat 16 dakikalık bir yerel saat farkı yaratır.
- ➡️ B seçeneği: Dağların uzanış yönü, Türkiye'nin özel konumu ve jeolojik yapısı ile ilgilidir.
- ➡️ C seçeneği: Yağış farklılıkları, denize göre konum (özel konum) ve hakim rüzgarlar gibi faktörlerle açıklanır.
- ➡️ D seçeneği: Bitki örtüsünün dağılışı, iklim koşullarına (ki bu da hem mutlak hem özel konumla ilişkilidir) bağlıdır, sadece boylama bağlı değildir.
✅ Sonuç olarak, Türkiye'nin geniş boylam aralığına sahip olmasının doğrudan ve kaçınılmaz sonucu A seçeneğinde belirtilen yerel saat farklarıdır.
