Soru:
Bir sosyal bilimler araştırmacısısınız. İşlenmiş gıda tüketiminin toplum sağlığı üzerindeki etkilerini araştırıyorsunuz. Aşağıdaki tabloda, bir bireyin bir hafta boyunca tükettiği işlenmiş gıdalardan alınan ortalama değerler verilmiştir. Bu tabloyu inceleyerek, bireyin uzun vadede karşılaşabileceği iki olası sağlık riskini ve bu risklerin nedenini yazınız.
Haftalık Ortalama Tüketim:
- Eklenmiş Şeker: 180 gram (Önerilen: 50 gram)
- Sodyum (Tuz): 4500 mg (Önerilen: 2300 mg)
- Doymuş Yağ: 40 gram (Önerilen: 20 gram)
- Lif: 15 gram (Önerilen: 25-30 gram)
Çözüm:
📊 Tabloyu analiz ederek, önerilen değerlerin çok üzerinde tüketim yapıldığını görüyoruz. Adım adım ilerleyelim.
- ➡️ Birinci Adım - Şeker ve Yağ Oranını Değerlendirme: Eklenmiş şeker ve doymuş yağ tüketimi önerilenin çok üzerindedir. Bu durum, vücutta insülin direncine ve kötü kolesterol (LDL) seviyelerinin yükselmesine neden olabilir.
- ➡️ İkinci Adım - Tuz Oranını ve Lif Eksikliğini Değerlendirme: Aşırı sodyum tüketimi kan basıncını yükseltir. Düşük lif tüketimi ise sindirim sistemi için sorun teşkil eder ve kan şekerinin daha hızlı yükselmesine yol açar.
- ➡️ Üçüncü Adım - Sağlık Risklerini Belirleme: Bu verilere dayanarak, bireyin uzun vadede karşılaşabileceği iki olası sağlık riski:
- 1. Tip 2 Diyabet Riski: Nedeni: Önerilenden çok yüksek olan eklenmiş şeker tüketimi ve düşük lif alımı.
- 2. Hipertansiyon ve Kalp-Damar Hastalıkları Riski: Nedeni: Önerilenden fazla olan sodyum ve doymuş yağ tüketimi.
✅ Sonuç olarak, bu beslenme profili, diyabet ve kalp-damar hastalıkları riskini önemli ölçüde artırmaktadır.
