Soru:
Türk-İslam devletlerinde tarımsal üretim ve toprak yönetimi için uygulanan ikta sistemi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A) İkta sahipleri (sipahiler), kendilerine verilen topraklardan elde ettikleri gelirle atlı asker yetiştirmekle yükümlüydü.
- B) Sistem, hazineden maaş ödemeden güçlü ve daimi bir ordu oluşturulmasını sağlamıştır.
- C) Toprağın mülkiyeti ikta sahibine aitti ve istediği gibi satabilir veya devredebilirdi.
- D) İkta sahipleri, bulundukları bölgenin asayiş ve güvenliğinden de sorumluydu.
Çözüm:
🌾 İkta sistemi, hem askerî hem de ekonomik yapıyı doğrudan etkileyen önemli bir toprak yönetimi modelidir. Bu sistemde toprağın mülkiyeti devlete, kullanım hakkı ve geliri ise ikta sahibine aittir.
- ➡️ A Seçeneği: Doğrudur. Sipahiler, toprağın geliriyle geçinir ve savaş zamanı devlete atlı asker (cebelü) temin ederdi.
- ➡️ B Seçeneği: Doğrudur. Bu sistem, merkezî hazineye yük olmadan büyük bir ordunun sürekli hazır halde bulunmasını sağlamıştır.
- ➡️ C Seçeneği: Yanlıştır. İkta topraklarının mülkiyeti kesinlikle devlete (beytülmale) aitti. İkta sahibi toprağı satamaz, devredemez veya miras bırakamazdı. Bu hak, genellikle hizmet karşılığında ve belirli bir süre için verilirdi.
- ➡️ D Seçeneği: Doğrudur. Sipahiler aynı zamanda bulundukları bölgede güvenliği sağlamakla da görevliydiler.
✅ Sonuç olarak, ikta sistemi hakkında yanlış bilgi veren seçenek C'dir.
