Soru:
Bir öğrenci, evinden okuluna gidip geri dönmüştür. Ev ile okul arasındaki mesafe 800 metredir. Okulda 6 saat kalan öğrenci, gidişte 10 dakika, dönüşte ise 15 dakika zaman harcamıştır. Buna göre öğrencinin;
- a) Tüm hareketi boyunca ortalama sürati kaç m/s'dir?
- b) Tüm hareketi boyunca ortalama hızı kaç m/s'dir?
Çözüm:
💡 Bu soruda yol (skaler) ve yer değiştirme (vektörel) kavramlarını iyi ayırt etmek gerekir.
- ➡️ a) Ortalama Sürat: Sürat = Toplam Yol / Toplam Zaman. Toplam yol = Gidiş (800 m) + Dönüş (800 m) = 1600 metre. Toplam zaman = Gidiş (10 dk) + Okulda Geçen Süre (6 sa = 360 dk) + Dönüş (15 dk) = 385 dakika. Saniyeye çevirelim: \( 385 \times 60 = 23100 \) saniye. Ortalama Sürat = \( \frac{1600}{23100} \approx 0.069 \) m/s.
- ➡️ b) Ortalama Hız: Hız = Toplam Yer Değiştirme / Toplam Zaman. Öğrenci evden çıkıp tekrar eve döndüğü için başlangıç ve bitiş noktası aynıdır. Bu nedenle toplam yer değiştirme 0 (sıfır) metredir. Ortalama Hız = \( \frac{0}{23100} = 0 \) m/s.
✅ Bu örnek, sürat ve hızın ne kadar farklı olabileceğini gösterir. Sürat sıfır değilken, hız sıfır olabilir!
