Sözde özne nedir

"Yeni projeler, gelecek ay uygulamaya konulacak." cümlesini;

1. Öznesi gerçek olacak şekilde,
2. Öznesi sözde olacak şekilde yeniden yazınız.

💡 Bu soru, gerçek özne ve sözde özne arasındaki farkı uygulamalı olarak göstermemizi istiyor.

• ➡️ a) Öznesi Gerçek Olacak Şekilde: Öznenin gerçek olması için, cümlenin fiili etken çatılı olmalı ve özne de o işi aktif olarak yapmalıdır. Orijinal cümledeki "uygulamaya konulacak" fiili edilgendir. Onu etken yapalım.
  Yeni Cümle: "Yöneticiler, yeni projeleri gelecek ay uygulamaya koyacak."
  📝 Açıklama: "Yöneticiler" gerçek öznedir çünkü "koyacak" fiilini aktif olarak yaparlar. "Yeni projeler" ise artık belirtili nesne (-i hal eki) konumuna geçmiştir.
• ➡️ b) Öznesi Sözde Olacak Şekilde: Öznenin sözde olması için, cümlenin fiili edilgen çatılı olmalı ve özne gibi görünen sözcük aslında nesne görevinde olmalıdır. Orijinal cümle zaten bu yapıdadır!
  Yeni Cümle (Orijinali koruyarak): "Yeni projeler, gelecek ay uygulamaya konulacak."
  📝 Açıklama: Bu cümlede "Yeni projeler" sözde öznedir. Çünkü "konulacak" fiili edilgendir ve projeler, "neyin konulduğu" sorusuna cevap verir (nesne), işi yapan değildir. İşi yapan (kim konulacak?) belli değildir.

✅ Sonuç: Gerçek özne için fiili etken, sözde özne için fiili edilgen yapmak gerekir. Bu, özne-nesne ilişkisini tamamen değiştirir.