Soru:
"Sınav sonuçları, okul müdürü tarafından açıklandı." cümlesindeki özne ile "Sınav sonuçları, dün akşam açıklandı." cümlesindeki öznenin türlerini karşılaştırınız.
Çözüm:
💡 Bu iki cümleyi, fiilin çatı özelliğine ve işi yapanın belli olup olmamasına göre inceleyeceğiz.
- ➡️ İlk cümle: "Sınav sonuçları, okul müdürü tarafından açıklandı." Burada "açıklandı" fiili edilgendir, ancak işi yapan "okul müdürü tarafından" söz öbeğiyle belirtilmiştir. Bu nedenle "sınav sonuçları" işten etkilenen öğe, yani gerçek öznedir.
- ➡️ İkinci cümle: "Sınav sonuçları, dün akşam açıklandı." Burada "açıklandı" fiili yine edilgendir, ancak işi yapan belli değildir. "Sınav sonuçları" açıklama işini yapmaz, bu işten etkilenir. Bu nedenle buradaki "sınav sonuçları" bir sözde öznedir.
✅ Sonuç: İlk cümledeki özne gerçek özne, ikinci cümledeki özne ise sözde öznedir.
