Soru:
"Yarışmacılar parkurda hızla koşuştular." cümlesindeki "koşuşmak" fiilinin işteşlik türü nedir? Nedenini açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bir fiilin işteşlik türünü belirlemek için eylemin nasıl yapıldığına bakılır: Taraflar birbirine mi yönelik, yoksa herkes kendi başına mı hareket ediyor?
- ➡️ 1. Adım: Özneyi ve Eylemi Belirle
Özne: "Yarışmacılar" (birden fazla kişi). Fiil: "koşuştular" (işteş çatı eki "-uş-" almış).
- ➡️ 2. Adım: Eylemin Niteliğini Analiz Et
Yarışmacıların her biri, parkuru bitirmek için kendi başına ve diğer yarışmacılarla aynı anda koşmaktadır. Burada yarışmacıların birbirine karşı koştuğu bir mücadele olsa da "koşuşmak" fiili, bu karşılıklı mücadele anlamından ziyade, grubun hep birlikte aynı eylemi (koşma) yapmasını vurgular.
- ➡️ 3. Adım: Sonuca Ulaş
Eylem, kişilerin birbirine doğru yönelmediği veya birbirini tamamlamadığı, aksine herkesin aynı işi birlikte yaptığı bir durumdur.
✅ Sonuç: "Koşuşmak" fiili bu cümlede birlikte işteşlik anlamı taşımaktadır.
