Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil, karşılıklı işteşlik anlamı taşımaktadır?
- A) Çocuklar bahçede koşuşuyor.
- B) İki arkadaş yıllar sonra buluştu.
- C) Kuşlar gökyüzünde uçuşuyor.
- D) Misafirler yavaş yavaş toplanıyor.
Çözüm:
💡 Karşılıklı işteşlik, eylemin en az iki kişi tarafından birbirine karşılıklı olarak yapıldığını belirtir. Fiilin "-iş-" eki alması ve eylemin tarafların birbirine yönelik olması gerekir.
- ➡️ A seçeneği: "Koşuşuyor" fiili, birlikte yapılan bir eylemi gösterir. Herkes kendi başına koşmaktadır, karşılıklı bir eylem yoktur. (Birlikte işteşlik)
- ➡️ B seçeneği: "Buluştu" fiili, iki arkadaşın birbirlerine doğru, karşılıklı olarak yaptıkları bir eylemdir. Eylem tarafları birbirine bağlar. (Karşılıklı işteşlik)
- ➡️ C seçeneği: "Uçuşuyor" fiili, kuşların hep birlikte, aynı anda yaptığı bir eylemdir. Karşılıklı değildir. (Birlikte işteşlik)
- ➡️ D seçeneği: "Toplanıyor" fiili, işteş çatılı bile değildir. "Toplanmak" dönüşlü bir fiildir.
✅ Sonuç: Doğru cevap, karşılıklı işteşlik anlamı taşıyan B seçeneğidir.