Soru:
Aşağıdaki cümlelerdeki fiilleri bulunuz ve bu fiillerin geçişli mi yoksa geçişsiz mi olduğunu belirleyiniz.
- a) Kuşlar gökyüzünde uçuyor.
- b) Çocuk, pencereden dışarıyı seyrediyor.
Çözüm:
💡 Bir fiilin geçişli olup olmadığını anlamak için ona "neyi, kimi" sorularını sorarız. Cevap alıyorsak fiil geçişlidir. Cevap alamıyorsak fiil geçişsizdir.
- ➡️ a) Cümlesi: "Kuşlar gökyüzünde uçuyor." Fiilimiz "uçuyor". Bu fiile "Neyi uçuyor? / Kimi uçuyor?" diye sorduğumuzda anlamlı bir cevap alamayız. Fiil, bir nesneye ihtiyaç duymaz. Bu yüzden geçişsiz bir fiildir.
- ➡️ b) Cümlesi: "Çocuk, pencereden dışarıyı seyrediyor." Fiilimiz "seyrediyor". Bu fiile "Neyi seyrediyor?" diye sorduğumuzda cevap olarak "dışarıyı" nesnesini alırız. Nesne aldığı için bu fiil geçişlidir.
✅ Sonuç: a) uçuyor → Geçişsiz | b) seyrediyor → Geçişli