Soru:
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini inceleyiniz ve bu yüklemlerin geçişli mi yoksa geçişsiz mi olduğunu belirleyiniz.
- a) Çocuklar bahçede koşuyor.
- b) Annem lezzetli bir yemek pişirdi.
Çözüm:
💡 Geçişlilik, bir fiilin nesne alıp alamamasıyla ilgilidir. Fiile "Neyi?", "Kimi?" veya "Ne?" sorularını sorarak nesnesi olup olmadığını anlayabiliriz.
- ➡️ a) "koşuyor" fiili: Fiile "Neyi koşuyor?", "Kimi koşuyor?" veya "Ne koşuyor?" diye sorduğumuzda anlamlı bir cevap alamayız. Fiil, bir nesne ile tamamlanmaz. Bu nedenle geçişsiz bir fiildir.
- ➡️ b) "pişirdi" fiili: Fiile "Neyi pişirdi?" diye sorduğumuzda "yemeği" cevabını alırız. ("Ne pişirdi?" → "yemek") Fiil, bir nesne ile tamamlanabildiği için geçişli bir fiildir.
✅ Sonuç: a) Geçişsiz, b) Geçişli
