Şartlı (Koşullu) birleşik cümle nedir (-se)

Örnek 03 / 04
Soru:

"Sınavdan iyi not alabilmek için çok çalıştı." cümlesini, şartlı birleşik cümleye dönüştürünüz. Dönüştürdüğünüz cümledeki şart ve temel cümleleri ayrı ayrı yazınız.

Çözüm:

💡 Verilen cümle bir amaç-sonuç cümlesidir. Bunu şart cümlesine dönüştürmek için "-se/-sa" ekini kullanarak bir koşul ilişkisi kurmamız gerekir.

  • ➡️ 1. Adım: Mevcut Cümleyi Anlama: "Sınavdan iyi not alabilmek" amaç, "çok çalıştı" ise bu amaca yönelik yapılan eylemdir.
  • ➡️ 2. Adım: Şart İlişkisi Kurma: Amaç ilişkisini, "eğer ... olursa, ... olur" kalıbına uygun bir koşul ilişkisine çevirelim. Yani, "iyi not alma", "çok çalışma"nın bir sonucu olarak düşünülmelidir.
  • ➡️ 3. Adım: Cümleyi Dönüştürme: Dönüştürülmüş şart cümlesi: "Sınavdan iyi not almak istiyorsan, çok çalışmalısın." veya "Çok çalışırsan, sınavdan iyi not alırsın."
  • ➡️ 4. Adım: Ögeleri Ayırma (İkinci örnek üzerinden):
    • Yan Cümle (Şart Cümlesi): "Çok çalış-ır-sa-n"
    • Temel Cümle: "sınavdan iyi not al-ır-sın"

✅ Sonuç: Dönüştürülmüş cümle: "Çok çalışırsan, sınavdan iyi not alırsın." Burada temel cümlenin gerçekleşmesi (iyi not alma), yan cümlenin gerçekleşmesine (çok çalışma) bağlıdır.

1 2 3 4