Çözümlü Örnek 1
Soru:
Servet-i Fünun edebiyatında kullanılan ağır dilin temel özellikleri nelerdir? Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bu dönemin dil anlayışını en iyi şekilde özetler?
- A) Halkın konuştuğu sade Türkçe, günlük yaşamdan sahneler
- B) Arapça-Farsça tamlamalarla yüklü, günlük dilden uzak, sanatlı anlatım
- C) Dil ve üslupta millî kimliği öne çıkaran, sadeleşmeye yönelik bir tutum
- D) Batı dillerinden yapılan çevirilerle zenginleşmiş, konuşma diline yakın bir dil
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için Servet-i Fünun döneminin dil karakteristiğini iyi bilmek gerekir. Adım adım ilerleyelim:
- ➡️ Birinci Adım: Servet-i Fünun dönemi, Tanzimat'ı takip eden ve "Sanat, sanat içindir" anlayışını benimseyen bir dönemdir. Bu, dilin de hizmet etmesi gereken asıl amacın "estetik" olduğu anlamına gelir.
- ➡️ İkinci Adım: Estetik kaygı, yazarları ve şairleri Arapça ve Farsça sözcüklerle, tamlamalarla yüklü, ağır ve süslü bir dil kullanmaya yönlendirmiştir. Amaç, gündelik dilden uzak, seçkinlere hitap eden bir edebiyat oluşturmaktı.
- ➡️ Üçüncü Adım: Seçenekleri inceleyelim. A seçeneği Tanzimat'ın ikinci dönemini veya Millî Edebiyat'ı, C seçeneği yine Millî Edebiyat'ı, D seçeneği ise Tanzimat'ın ilk dönemini veya sonraki bazı akımları anlatmaktadır.
✅ Sonuç olarak, Servet-i Fünun'un "ağır dil" anlayışını en iyi özetleyen seçenek, Arapça-Farsça tamlamalarla yüklü, günlük dilden uzak, sanatlı anlatımı vurgulayan B seçeneğidir.