Soru:
Genetik mühendisliği uygulamalarından biri olan "gen klonlama" ile "canlı klonlama" (örneğin Dolly koyunu) birbirinden farklı kavramlardır. Bu iki kavram arasındaki temel farkları, amaç ve yöntem açısından karşılaştırınız.
Çözüm:
💡 İki kavram benzer isimlere sahip olsa da, işleyiş ve ölçek bakımından oldukça farklıdır.
- ➡️ Gen Klonlaması:
- Amaç: Belirli bir geni veya DNA parçasını çok sayıda kopyasını üretmek veya bir vektör içinde çoğaltmaktır.
- Yöntem: DNA parçası bir vektöre (plazmid gibi) yerleştirilir ve bu vektör bir bakteri gibi konakçı hücreye aktarılır. Bakteri bölündükçe, vektör ve içindeki gen de kopyalanır. Bu, moleküler düzeyde bir işlemdir.
- Örnek: İnsülin geninin bakteride klonlanması.
- ➡️ Canlı (Reprodüktif) Klonlama:
- Amaç: Genetetik olarak özdeş bir canlı organizma (kopya) yaratmaktır.
- Yöntem: Bir somatik hücrenin çekirdeği, çekirdeği alınmış bir yumurta hücresine aktarılır (Somatal Hücre Çekirdek Transferi). Elektroşok uygulanarak hücre bölünmeye teşvik edilir ve bir embriyo oluştuktan sonra taşıyıcı bir anneye yerleştirilir. Bu, organizma düzeyinde bir işlemdir.
- Örnek: Dolly adlı koyunun klonlanması.
✅ Sonuç olarak, gen klonlaması bir DNA parçasını çoğaltmak için kullanılırken, canlı klonlama ise tüm bir organizmayı kopyalamak için kullanılır.
