Soru:
Bir araştırmacı, belirli bir proteinin sentezinden sorumlu olan geni klonlamak istiyor. DNA parmak izi (DNA fingerprinting) yöntemini kullanarak bu geni nasıl tanımlayabileceğini açıklayınız. Yöntemde kullanılan temel teknik ve prensibi belirtiniz.
Çözüm:
💡 DNA parmak izi, bireyleri veya genleri birbirinden ayırt etmek için kullanılan bir yöntemdir.
- ➡️ Temel Teknik: Bu yöntemde genellikle Restriksiyon Fragment Uzunluk Polimorfizmi (RFLP) veya PCR tabanlı STR (Short Tandem Repeat) analizi kullanılır.
- ➡️ Prensip: Bireylerin DNA'sındaki tekrarlı dizilerin (STR'ler) sayısı veya polimorfik bölgelerin farklılık göstermesi prensibine dayanır. Aynı prensip, bir geni tanımlamak için de kullanılabilir.
- ➡️ Uygulama: Araştırmacı, hedef genin yakınındaki veya içindeki bu polimorfik bölgeleri belirler. DNA örneklerini restriksiyon enzimleriyle keser veya belirli bölgeleri PCR ile çoğaltır. Elde edilen DNA fragmentleri jel elektroforezinde boyuta göre ayrılır. Hedef geni taşıyan DNA, karakteristik bir bant deseni oluşturur. Bu desen, genin varlığının ve kimliğinin bir "parmak izi" gibidir.
✅ Sonuç olarak, araştırmacı hedef geni, onunla ilişkili olan ve kişiye/soya özgü bu benzersiz DNA bant deseni ile tanımlayabilir.
