Soru:
Bir araştırmacı, bir sınıftaki öğrencilerin göz renklerini kaydetmiştir. Veri setinde "göz rengi" sütununda "Mavi", "Kahverengi", "Yeşil" ve "Ela" değerleri bulunmaktadır. Bu değişkenle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
- A) Kategorik bir değişkendir.
- B) Nominal ölçeklidir.
- C) Değerlerinin modu hesaplanabilir.
- D) Değerlerinin ortalaması hesaplanabilir.
Çözüm:
💡 Seçenekleri teker teker inceleyerek hangisinin kategorik değişkenlerin özelliklerine uymadığını bulmalıyız.
- ➡️ A Seçeneği: Göz rengi, sayısal olmayan grupları (kategorileri) temsil eder. Bu nedenle bu bir kategorik değişkendir. Bu ifade doğru.
- ➡️ B Seçeneği: Göz renkleri arasında "Mavi, Kahverengi'den büyüktür" gibi bir sıralama yoktur. Kategoriler sırasızdır. Bu nedenle nominal ölçeklidir. Bu ifade doğru.
- ➡️ C Seçeneği: Mod, bir veri setinde en sık tekrar eden değerdir. Kategorik değişkenlerde hangi kategorinin daha sık gözlemlendiği bulunabilir. Örneğin, "en yaygın göz rengi Kahverengi'dir" denilebilir. Bu ifade doğru.
- ➡️ D Seçeneği: Ortalama (aritmetik ortalama), yalnızca sayısal değişkenler için anlamlıdır. "Mavi", "Kahverengi" ve "Yeşil" değerlerini toplayıp 3'e bölmek anlamsızdır. Bu nedenle kategorik bir değişkenin değerlerinin ortalaması hesaplanamaz. Bu ifade yanlıştır.
✅ Sonuç: Yanlış ifade D seçeneğidir.