9. sınıf biyoloji karbonhidratlar Çözümlü Örnekleri

Bir öğrenci laboratuvarda üç farklı karbonhidrat çözeltisi (A, B ve C) üzerinde testler yapıyor. Bu çözeltilerden yalnızca biri Lugol çözeltisi (iyot testi) ile mavi-mor renk veriyor. Diğer iki çözelti ise Benedict çözeltisi ile ısıtıldığında; birinden tuğla kırmızısı çökelti, diğerinden ise herhangi bir renk değişimi gözlemlenmiyor.

Buna göre A, B ve C çözeltileri aşağıdaki karbonhidratlardan hangileri olabilir?

• Glikoz
• Nişasta
• Sükroz (Sakkaroz)

💡 Karbonhidratların ayırt edilmesinde kullanılan belirteçlerin verdikleri tepkileri hatırlayalım.

• ➡️ Lugol çözeltisi (İyot testi) yalnızca nişasta ile mavi-mor renk verir. Bu nedenle mavi-mor renk veren çözelti nişasta içermelidir.
• ➡️ Benedict çözeltisi indirgen şekerlerle (serbest yarı asetal hidroksili olanlar, örn. glikoz, maltoz, laktoz) ısıtıldığında tuğla kırmızısı çökelti oluşturur. Sükroz ise indirgen şeker değildir ve Benedict çözeltisi ile reaksiyon vermez.
• ➡️ Buna göre, Benedict ile tuğla kırmızısı çökelti veren çözelti glikoz, reaksiyon vermeyen çözelti ise sükroz olmalıdır.

✅ Sonuç: A: Nişasta, B: Glikoz, C: Sükroz (Sıralama değişebilir ancak eşleştirme bu şekilde olmalıdır).