Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi kullanılmamıştır?
- A) Görülmeye değer yerleri gezdik.
- B) Eve varınca hemen bizi arayacakmış.
- C) Koşarak yanıma geldi.
- D) Bu konuyu dün akşam tekrar ettik.
- E) Okuyacak birçok kitabım var.
Çözüm:
💡 Bir cümlenin fiilimsi içerip içermediğini anlamak için, cümledeki fiil kök veya gövdelerinden türeyen ve cümlede isim, sıfat veya zarf görevi yapan sözcükleri ararız.
- ➡️ A seçeneği: "Görülmeye" sözcüğü, "gör-" fiilinden türemiş ve "-mA" olumsuzluk eki ve "-yA" isim-fiil eki almıştır. Bu bir isim-fiildir.
- ➡️ B seçeneği: "varınca" sözcüğü, "var-" fiilinden türemiş ve "-IncA" zarf-fiil ekini almıştır. Bu bir zarf-fiildir.
- ➡️ C seçeneği: "Koşarak" sözcüğü, "koş-" fiilinden türemiş ve "-ArAk" zarf-fiil ekini almıştır. Bu bir zarf-fiildir.
- ➡️ D seçeneği: "ettik" sözcüğü, basit çekimli bir fiildir (ett-i-k). Herhangi bir fiilimsi eki (-mA, -Iş, -mAk / -An, -AsI, -mAz, -Ar, -dIk, -AcAk / -A, -I, -Ip, -ArAk, -IncA, -mAdAn, -AlI, -ken, -mAk için...) almamıştır. Fiilimsi yoktur.
- ➡️ E seçeneği: "Okuyacak" sözcüğü, "oku-" fiilinden türemiş ve "-AcAk" sıfat-fiil ekini almıştır. Bu bir sıfat-fiildir ("kitabım" ismini niteler).
✅ Sonuç: Fiilimsi kullanılmayan cümle D seçeneğidir.