Soru:
"Onunla konuşmak, bana her zaman iyi gelmişti." cümlesindeki fiilimsilerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
- A) Yüklem görevinde bir isim-fiil vardır.
- B) Nesne görevinde bir sıfat-fiil vardır.
- C) Zarf tümleci görevinde bir zarf-fiil vardır.
- D) Özne görevinde bir isim-fiil vardır.
- E) Dolaylı tümleç görevinde bir zarf-fiil vardır.
Çözüm:
💡 Bu soruda fiilimsinin türünü ve cümledeki görevini (hangi öge olduğunu) çift yönlü analiz etmeliyiz.
- ➡️ Öncelikle fiilimsiyi bulalım: "konuşmak". Bu sözcük "konuş-" fiilinden türemiş ve "-mAk" isim-fiil ekini almıştır. Yani tür olarak bir isim-fiildir.
- ➡️ Şimdi bu isim-fiilin cümledeki görevine bakalım. Cümlenin yüklemi "gelmişti"dir. "Ne, gelmişti?" sorusunu sorduğumuzda cevap "Onunla konuşmak" ifadesidir. "Ne" sorusu özneyi buldurur.
- ➡️ O halde "Onunla konuşmak" söz öbeği, cümlenin özne'sidir. İçindeki temel sözcük isim-fiil olan "konuşmak"tır.
- ➡️ Seçenekleri kontrol edelim: A) Yüklem değil, öznedir. B) Türü sıfat-fiil değil, isim-fiildir. C) Türü zarf-fiil değildir. D) Özne görevinde bir isim-fiil vardır. ✅ E) Görevi dolaylı tümleç değildir.
✅ Sonuç: Doğru ifade D seçeneğinde verilmiştir.
